ဗုဒၶလမ္းၫႊန္ အက်င့္မွန္

    သာသနာမွာ အထင္ရွားဆုံးၾသ၀ါဒ

    ဘုရားအဆုံးအမ ၾသ၀ါဒေတြက အမ်ားႀကီးေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲ၊ အဲဒီထဲက သာသနာမွာ အထင္ရွားဆုံးျဖစ္တာက ၾသ၀ါဒပါတိေမာက္ သုံးဂါထာျဖစ္တယ္၊ ဘုရားအဆူဆူ ေဟာၾကားခဲ့တဲ့ဂါထာေပါ့။
    အဲဒီသုံးဂါထာကုိ မိမိတုိ႔ႏႈတ္ထဲ ထည့္လုိက္ေတာ့လည္း၊ ဂဂၤါ၀ါဠဳသဲစုမက အဆူဆူပြင့္ေတာ္မူၾကတဲ့ ဘုရားရွင္အားလုံးရဲ႕ ႏႈတ္ေတာ္ထြက္စကားလုံးကုိ မိမိႏႈတ္ထဲထည့္လုိက္ရတာမုိ႔, ကုိယ္ရဲ႕အသိစိတ္ထဲထည့္လုိက္ရတာမုိ႔, ကုိယ့္ရဲ႕ႏွလုံးသားထဲထည့္လုိက္ရတာမုိ႔, ဘုရားအဆူဆူေတြရဲ႕ စြမ္းအား ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ ထည့္သြင္းၿပီးေတာ့ ပြားထုံရာ စြမ္းအားကုိယူရာေရာက္သြားတယ္။
   
    အဆင့္ျမင့္လူ

    ေလာကမွာ လူ-၃ မ်ဳိးရွိတယ္၊ အဆင့္ျမင့္လူ, အလယ္အလတ္လူ, အဆင့္နိမ့္လူလုိ႔ လူ ၃-မ်ဳိးမွာ ပရိတ္သတ္အေပါင္း သူေတာ္ေကာင္းေတြက အဆင့္ျမင့္လူထဲမွာ ပါ၀င္ၾကတယ္။
    အဆင့္ျမင့္လူဆုိတာ အဆင့္ျမင့္ဆုံးျဖစ္တဲ့ ရတနာနဲ႔ ေတြ႕ေနရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ပါတယ္။ အဆင့္အလြန္ျမင့္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ အဆင့္အျမင့္ဆုံးရတနာနဲ႔ ေတြ႕ၾကရမွာပါ။
    ရတနာဆုိတာ ရတနာနဲ႔ ထုိက္တန္သူေတြ အတြက္သာ တန္ဖုိးရွိတာ၊ ရတနာနဲ႔ မထုိက္တန္တဲ့ပုဂၢိလ္မ်ားဟာ ရတနာနဲ႔ေတြ႕ေပမယ့္ စြမ္းအားရမွာ မဟုတ္ဘူး၊ သုံးေဆာင္ခြင့္ရရွိမွာလည္း မဟုတ္ဘူး။
    မိမိတုိ႔ေတြ အစမထင္ သံသရာကစၿပီး သံသရာတစ္ေလွ်ာက္က်င္လည္ခဲ့တာ တုိင္းတာကန္႔သတ္လုိ႔ မရေတာ့ဘူး။ ဘုရားနဲ႔လည္းေတြ႕ေတာ့ ေတြ႕ခဲ့ၾကမွာပါ၊ ဒါေပမယ့္ ကံမ်က္လုံးနဲ႔ ေတြ႕ခဲ့ေပမယ့္ ဘုရားနဲ႔ထုိက္တန္တဲ့ ဉာဏ္မ်က္လုံးမပါလုိ႔ လက္လႊတ္ခဲ့ရတာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။
    တရားသံေတြလည္း ၾကားေတာ့ၾကားခဲ့ၾကမွာပါပဲ၊ ကံနားနဲ႔ေတာ့ၾကားခဲ့ၾကမွာပါ၊ ဉာဏ္နားမပါလုိ႔ လက္လႊတ္ဆုံး႐ႈံးခဲ့ၾကရတာေတြဟာ တုိင္းတာကန္႔သတ္လုိ႔ မရႏိုင္ေတာ့ဘူး။
    ဒီဘ၀မွာေတာ့ ကံမ်က္လုံးလည္းပါတယ္၊ ကံနားလည္းပါတယ္၊ ကံမ်က္လုံးေနာက္က ဉာဏ္မ်က္လုံးလုိက္ေနတယ္၊ ကံနားေနာက္က ဉာဏ္နားကလည္း တစ္ပါတည္း ပါေနၾကတယ္။
    ဒါေၾကာင့္မုိ႔ အဆင့္ျမင့္ရတနာကုိ လက္ခံႏုိင္စြမ္းရွိတယ္၊ လက္ခံႏုိင္စြမ္းရွိရင္ အဲဒါ အဆင့္ျမင့္လူေပါ့၊ ကမၻာမွာ အခ်မ္းသာဆုံးလူဆုိတာ အဲသလုိ စိတ္ထားျမင့္မားသူ, ရင့္က်င္သူ, ျမင့္တက္သူ, စြမ္းအား႐ွိသူမ်ားကုိသာ ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆုံးလူလုိ႔ ေခၚတယ္။

    ပစၥည္းႏွပ္စက္လုိ႔ ဒုကၡေရာက္သူေတြ

    ရွိတုိင္းခ်မ္းသာတာမဟုတ္ပါ၊ အသိေနာက္ကလုိက္မွ ခ်မ္းသာပါတယ္၊ အရွိေနာက္က အသိမလုိက္ႏုိင္ရင္ အရွိမွန္သမွ် ဒုကၡခ်ည္းပါ၊ အရွိရဲ႕ ေရွ႕က အသိဦးမေဆာင္ရင္ အရွိက ကုိယ့္ ျပန္ႏွိပ္စက္ပါတယ္။
    ေႁမြဖမ္းတဲ့အခါ ေခါင္းကမဖမ္းပဲ ကုိယ္က အၿမီးကဖမ္းရင္ ကုိယ့္ျပန္ကုိက္မွာ ေသခ်ာတယ္ေပါ့၊ ေႁမြကုိက္ခံရလုိ႔ ေသသြားႏုိင္တယ္ေပါ့။
    ကုိယ္ရွာထားတဲ့ ပစၥည္း, ဥစၥာေတြကုိ တရားနဲ႔ ဖိဖိစီးစီးမဖမ္းပဲ အၿမီးက, ကုိယ္က, မထီမဲ့ျမင္ဖမ္းလုိက္ရင္ ပစၥည္းေတြက ကုိယ့့္ျပန္ကုိက္မွာပဲ၊ ပစၥည္းအႏွိပ္စက္ခံၿပီး ဒုကၡေရာက္ၾကမွာပဲ။
    တစ္ေလာကလုံး ၿခဳံၾကည့္ပါ၊ ပစၥည္းႏွိပ္လုိ႔ ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့သူေတြ, ပစၥည္းအထိန္းမတတ္လုိ႔, ပုိက္ဆေတြအဖမ္းမတတ္လုိ႔, တရားနဲ႔ဖိဖိစီးစီး မဖမ္းႏုိင္လုိ႔, ကုိယ့္ျပန္ကုိက္ၿပီးေတာ့ ရွိလုိ႔ငုိေနရတဲ့သူေတြ, ရွိလုိ႔ပူေနရတဲ့သူေတြ ရွိလုိ႔ဆင္းရဲေနရတဲ့သူေတြ အမ်ားႀကီးပါ။

    မရွိလုိ႔ဆင္းရဲရင္ေျဖသာတယ္

    မရွိလုိ႔ ဆင္းရဲရင္ “ေၾသာ္ ရွိမွမရွိပဲကုိ”လုိ႔ နည္းနည္းေျဖသာတယ္၊ ရွိလ်က္သားနဲ႔ ဆင္းရဲရတာက ပုိၿပီး နာပါတယ္။
    ဒါေၾကာင့္ ရွိတုိင္းခ်မ္းသာၾကတာ မဟုတ္ပဲ၊ အရွိေနာက္က အသိလုိက္ႏိုင္မွ, အရွိကုိ အသိနဲ႔ မိေအာင္ဖမ္းႏုိင္မွ, အရွိသည္ ကုိယ့္ကုိ ခ်မ္းသာေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ေပးမွာပါ။
    လူအမ်ားကေတာ့ ေျပာၾကတယ္ေပါ့၊ “ပုိက္ဆံရွိရင္ ခ်မ္းသာမွာ ပစၥည္းေတြေပါရင္ ခ်မ္းသာမွာ”လုိ႔။
    ဒါကေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကေလးနဲ႔ ေျပာၾကတာပါ၊ တကယ္ေတာ့ သိပ္ၿပီး ပုိက္ဆံရွိလာၿပီဆုိရင္ “ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ ခ်မ္းသာပါၿပီ, ကၽြန္မေတာ့ ခ်မ္းသာပါၿပီ”လုိ႔ ဘယ္သူမ်ား ရဲရဲေျပာရဲလုိ႔႔လဲ၊ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ခ်မ္းသာပါၿပီလုိ႔ ဘယ္သူမွ မႀကံဳး၀ါးရဲပါဘူး။

    အရွိကုိ အသိနဲ႔ ဘယ္ေလာက္အဖုိးတန္ေအာင္ သုံးႏုိင္သလဲ
   
    ေဘးကေတာ့ ေျပာၾကတယ္ေပါ့, ဘယ္သူေတာ့ အရမ္းခ်မ္းသာတာ, ဘာလုိ႔တုန္းဗ်, သူက သိန္း ၁၀၀၀ ေလာက္ေတာင္ရွိတာ စသည္ျဖင့္ေပါ့၊ ေဘးကေျပာတာ တကယ့္ကာယကံရွင္ ကုိယ္တုိင္ကေတာ့ ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။
    အရမ္းခ်မ္းသာတယ္ဆုိတာ အရွိကုိၾကည့္ၿပီးေျပာတာ။
    * အရွိေနာက္ကအသိ, ဘယ္ေလာက္လုိက္ႏုိင္သလဲ?, * အရွိကုိ အသိက, ဘယ္ေလာက္မိေအာင္ ဖမ္းႏုိင္သလဲ?, * အရွိကုိ အသိနဲ႔, ဘယ္ေလာက္အဖုိးတန္ေအာင္ သုံးႏုိင္သလဲ?။
    အဲဒါကုိေတာ့ တုိင္းတာျခင္းမျပဳပဲ၊ အရွိတစ္ခုေလာက္ၾကည့္ၿပီး “ခ်မ္းသာတယ္, ခ်မ္းသာတာမွ အရမ္းႀကီးကုိ ခ်မ္းသာတာ”လုိ႔ ေျပာၾကတာ၊ ႐ုိး႐ုိးေတာင္ မဟုတ္ေသးဘူး၊ အရမ္းခ်မ္းသာတာ, အရမ္းႀကီးကုိ ခ်မ္းသာတာေနာ္။
    ဟုတ္တယ္၊ အရမ္းႀကီးေပါ့၊ အခုပဲ ၿပဳံးၿပဳံး, ၿပဳံးၿပဳံးနဲ႔ ဘာၾကာလုိ႔လဲ ငုိရေတာ့တာပဲ၊ အခုပဲ ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္နဲ႔ ဘာၾကာလုိ႔လဲ, ႏွစ္ေယာက္ကဲြပါေရာ, စသည္ျဖင့္ အရမ္းခ်မ္းသာေနၾကတာေလ။

    ဒုကၡသစၥာလုိ႔ အေျဖထြက္လာတယ္

    ခ်မ္းသာေနၾကပါတယ္လုိ႔ သမုတ္ေနၾကတဲ့, ပုိက္ဆံေတြ, ပစၥည္းေတြက, တကယ့္ခ်မ္းသာဟုတ္သလား, မဟုတ္သလားဆုိတာ သာသနာ့ ဓာတ္ခဲြခန္းထဲထည့္ၾကည့္မွ အေျဖထြက္မယ္။
    သာသနာ့ဓာတ္ခဲြခန္းထဲထည့္ ၾကည့္လုိက္ေတာ့ အေျဖေပၚလာတယ္၊ ဒုကၡသစၥာတဲ့၊ သုခလုိ႔ အေျဖမေပးဘူး၊ ဒုကၡသစၥာလုိ႔ အေျဖထြက္လာတယ္။
    “ပုိက္ဆံနဲ႔ ပစၥည္း ေပါရင္ ခ်မ္းသာရမွာေပါ့, ဘယ့္ႏွယ့္ ဒုကၡသစၥာ ျဖစ္ရမွာလဲ”ဆုိၿပီး မေက်နပ္နပ္လုိ႔ “ေသခ်ာေအာင္ ေနာက္တစ္ခါ သာသနာ့ ဓာတ္ခဲြခန္းထဲ ထည့္ၾကည့္ဦးမွပါေလ” ထည့္ၾကည့္ လုိက္တယ္၊ ေဟာ - ဒုကၡသစၥာတဲ့၊ ဒီ အတုိင္းခ်ည္းပဲ အေျဖထပ္ထြက္လာတယ္။
    ဒုကၡေတာင္ ႐ုိး႐ုိးမဟုတ္ေသးဘူး၊ “သစၥာ”ပါတယ္၊ မွန္လုိက္တာ၊ ဘယ္သူမွ ကန္႔ကြက္လုိ႔မရ၊ ဘယ္သူမ မဟုတ္ပါဘူး ျငင္းလုိ႔မရတဲ့ ဒုကၡေပါ့။
    အဲသလုိဆုိရင္ ေလာင္စာေတြပဲ၊ အဲဒီေလာင္စာေတြကုိ ကုိယ့္သႏၲာန္က တဏွာသမုဒယ သစၥာမီးနဲ႔ ႐ႈိ႕လုိက္ေတာ့ ေလာင္စာနဲ႔ မီးေတြ႕ၿပီးေလာင္ေရာ။
    အဲသလုိေလာင္တာကုိပဲ ခ်မ္းသာ, ခ်မ္းသာလုိ႔ သမုတ္ၿပီးေတာ့ ဒါနဲ႔ပဲ တစ္ဘ၀ကုန္သြားခဲ့ၾကတာ၊ သံသရာမွာ တုိင္းတာလုိ႔, ကန္႔သတ္လုိ႔, ေရတြက္လုိ႔ မရေတာ့ဘူး။

    အဆင့္ျမင့္အသိကုိ ရထားေသာေၾကာင့္ အဆင့္ျမင့္လူ

    ဒီဘ၀မွာေတာ့ သာသနာကေပးထားတဲ့ အသိဉာဏ္ေလးရထားေတာ့ အရွိကုိ အသိနဲ႔ ထိန္း၍ အဖုိးတန္ေအာင္ သုံးႏုိင္ခြင့္ရၾကပါတယ္။
    အဆင့္ျမင့္လူဆုိတာ, အဆင့္ျမင့္အသိကုိ ရထားေသာေၾကာင့္။ ရွိတာနဲ႔ ခ်မ္းသာေအာင္ ေနတတ္ေသာေၾကာင့္, အဆင့္ျမင့္လူလုိ႔ေျပာတာပါ။

    ဆင္းရဲေနၿပီဆုိၿပီး အထင္မေသးလုိက္နဲ႔

    သာသနာမွာ ထိပ္တန္းက်င့္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ, ဓူတင္ ၁၃-ပါးေဆာင္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ အရွိကုိ ၾကည့္စမ္းပါဗ်ာ၊ သပိတ္တစ္လုံးနဲ႔ သကၤန္းသုံးထည္ပဲ၊ ဘာမွမရွိဘူး၊ ေနေတာ့လဲသစ္ပင္ေအာက္ စသည္မွာ -
    “ေၾသာ္.... သူေတာ့ျဖင့္ အရမ္းဆင္းရဲေနၿပီတဲ့” လုိ႔မ်ားေတာ့ သြားၿပီး အထင္ေတာ့ မေသးလုိက္ပါနဲ႔၊ အခ်မ္းသာဆုံးလူပါ။
    သပိတ္တစ္လုံးနဲ႔ သကၤန္းသုံးထည္ပဲရွိလုိ႔ “ပစၥည္းေတြရွားပါးလွခ်ည္လား၊ ခ်ဳိ႕တဲ့လွခ်ည္လား၊ သူေတာ့ အရမ္းဆင္းရဲေနၿပီ သနားစရာ”လုိ႔မ်ား အထင္ေတာ့ မေသးလုိက္ပါနဲ႔၊ သာသနာမွာ ဒါမ်ဳိးကုိ လူခ်မ္းသာေခၚတာပါ။
    ပစၥည္းေတြ ရွိလာရင္ေတာင္မွ တြယ္တာျခင္းမရွိ၊ စဲြလန္းျခင္းမရွိ၊ ကပ္ၿငိျခင္းမရွိ၊ ေပၚေပါက္လာလုိ႔သာ ၀တၱရားအရ ထိန္းသိမ္းထားရတာ၊ ဘယ္သူယူယူ, ယူခ်င္တဲ့သူယူပဲ, ဒါမွမဟုတ္ကုိယ္က အကုန္ျဖန္႔ေ၀ေပးလုိက္မွာပဲ။
    ဒါေၾကာင့္ တကယ္စုရမွာက တရားပါ၊ သက္မဲ့သက္ရွိေတြ အေပၚ၀င္ထိန္းရမွာက အသိတရား၊ ဒါေၾကာင့္ ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆုံးလူဆုိတာ ရွိတာနဲ႔ ခ်မ္းသာေအာင္ ေနတတ္တဲ့သူကုိ ေခၚတာ၊
    ဘာနဲ႔ေတြ႕ေတြ႕ ဘယ္အာ႐ုံနဲ႔ေတြ႕ေတြ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ, တည္ၿငိမ္စြာ, ရင့္က်င့္စြာေနတတ္တယ္၊ အာ႐ုံေထာင္းထုမႈခံႏုိင္တယ္၊ သူမ်ားငုိေနၾကတဲ့ေနရာမွာ ၿပဳံးၿပဳံး, ၿပဳံးၿပဳံးနဲ႔ ႏွလုံးေအးေအာင္ေနတတ္တယ္။

    သာသနာနဲ႔ မေတြ႕တဲ့လူ ဘ၀အခက္အခဲ ေျဖစရာမရွိ

    သာသနာနဲ႔မေတြ႕တဲ့သူေတြကုိ အကဲခတ္ပါ၊ သူ႔မွာ႐ုပ္၀တၳဳနဲ႔ အေရအတြက္ပဲပါတယ္၊ ခုနေျပာတဲ့ ဘယ္သူေတြ ဘယ္ေလာက္ခ်မ္းသာတယ္ဆုိတာ သူ႔ပစၥည္းၾကည့္ေျပာၾကတာ၊ သူ႔အသိတရား ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ဆုိတာ သိရတာမဟုတ္ဘူး။
    သူ႔ (သာသနာနဲ႔မေတြ႕တဲ့လူ)မွာ အစားထုိးစရာ မရွိပါဘူး။ လဲတယ္ဆုိ ထူစရာမရွိပါဘူး။ ႐ုပ္၀တၳဳေတြ အဆင္ေျပေနတုန္း ခပ္ၿပဳံးၿပဳံးေနႏုိင္လိမ့္မယ္၊ ထစ္ကနဲတစ္ခုခုအဆင္ မေျပၿပီဆုိတာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ ေဒါသေတြလာၿပီ, အပူေတြလာၿပီ, တုတ္ေတြ, ဓားေတြ, တန္းစီေစာင့္ေနၾကၿပီ။
    ဒါမွမဟုတ္ ပတ္၀န္းက်င္ကုိ ဘယ္လုိမွ လက္လွမ္းမမွီေတာ့ဘူးဆုိရင္ ကုိယ့္ဟာကုိယ္ ဒုကၡေပးေတာ့မယ္၊ အရက္ေတြေသာက္ေတာ့မယ္၊ မူးယစ္ေဆး၀ါးေတြ သုံးစဲြေတာ့မယ္၊ အဆိပ္ေတြေသာက္ေတာ့မယ္၊ တုိက္အျမင့္ႀကီးေတြေပၚတက္, ကေယာင္ကတမ္းခုန္ခ်ေတာ့မွာ။
    သူ႔မွာ အစားထုိးစရာမရွိဘူး၊ ဘ၀အခက္အခဲကုိ ေျဖစရာမရွိဘူး၊ ဟာနဲေပ်ာက္ကြယ္သြားတဲ့ေနရာမွာ “ေဟာဒါပဲ”လုိ႔ အစားထုိးစရာ မရွိဘူး၊ ဘုိင္းကနဲလဲသြားတဲ့စိတ္ကုိ ထူေပးစရာ တရားမရွိဘူး၊ ဒါကုိ အဆင့္နိမ့္လူလုိ႔ေခၚပါတယ္။
    အဲသလုိဆုိေတာ့ မိမိတုိ႔မွာ ရတနာနဲ႔ေတြ႕ေနရတာမုိ႔ အဆင့္ျမင့္လူေတြ ျဖစ္ၾကတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ သာသနာနဲ႔ေတြ႕တဲ့ပုဂၢဳိလ္၊ ရတနာသုံးပါးနဲ႔ေတြ႕ရတဲ့ပုဂၢိဳလ္မ်ားဟာ ေလာကမွာ ကံအေကာင္းဆုံးလူမ်ားျဖစ္ပါတယ္။

    ဘုရားအဆူဆူေဟာခဲ့သည္ ၾသ၀ါဒပါတိေမာက္ ၃- ဂါထာ

    ဘုရားဆုံးမၾသ၀ါဒျဖစ္တဲ့ ၾသ၀ါဒပါတိေမာက္ ၃-ဂါထာဟာ ဘုရားအဆူဆူေဟာခဲ့တာပါ၊ တရားကေတာ့ဒါပါပဲ ေဟာခ်ိန္ေတာ့ ကြာပါတယ္။
    ဆုိၾကပါစုိ႔၊ ေနာက္ဆုံးပြင့္တဲ့ဘုရား ၇-ဆူမွာ ၀ိပႆီျမတ္စြာဘုရားဆုိရင္ ေဟာဒီ ၾသ၀ါဒပါတိေမာက္ ၃-ဂါထာကုိ ၇-ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ပဲ ေဟာတယ္၊ တစ္ခါေဟာလုိက္ရင္ ၇-ႏွစ္တည္သြားတယ္၊ ထပ္ေဟာစရာမလုိေတာ့ဘူး။ ကိေလသာ အလြန္နည္းတဲ့ေခတ္ ျဖစ္တာကုိး။
    ကိေလသာအလြန္နည္းတဲ့ေခတ္မွာ ေဟာရေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားလည္း အလြန္သက္သာတယ္၊ ေျပာရဆုိရတာ အင္မတန္ သက္သာတယ္၊ က်င့္ႀကံႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဆုိရင္ အတိမ္းအေစာင္းမရွိ က်င့္ႀကံၾကတယ္၊ လုိက္နာၾကတယ္၊ အားထုတ္ၾကတယ္၊ ေကာင္းေကာင္းေနၾကတယ္။
    ၇-ႏွစ္မွ တစ္ႀကိမ္ ဒီ ၃-ဂါထာေဟာ႐ုံပဲ၊ ဒီျပင္တရားေတြ ဘာမွ အထူးေဟာေနစရာမလုိဘူး၊ ဒီျပင္ စည္းကမ္းဥပေဒေတြဘာမွ ထုတ္ေနစရာ မလုိဘူး၊ ဒီ ၃-ဂါထာကုိ တခါေလာက္ေဟာလုိက္တာနဲ႔ ၇-ႏွစ္ေနာက္ထပ္ ဘာမွ ေျပာစရာမလုိေလာက္ေအာင္ ကိစၥၿပီးသြားတယ္တဲ့ဗ်ာ။
    သခီျမတ္စြာဘုရား, ေ၀ႆဘူျမတ္စြာဘုရားတုိ႔က်ေတာ့ ၆-ႏွစ္တစ္ႀကိမ္၊ ၾသ၀ါဒပါတိေမာက္ ၃-ဂါထာကုိ ေဟာၾကတယ္၊ ၆-ႏွစ္မွ ၁-ခါပဲေဟာတယ္၊ တစ္ခါေဟာရင္ ၆-ႏွစ္ခံတယ္၊ ေနာက္ထပ္ဘာမွ ေျပာစရာမလုိဘူး။
    ေဟာရေျပာရတာ အင္မတန္ သက္သာတယ္၊ ကိေလသာအလြန္နည္းတဲ့ေခတ္၊ တရားကုိ အလြန္ေလးစားတဲ့ေခတ္။
    ကကုသန္ျမတ္စြာဘုရား, ေကာဏာဂုံျမတ္စြာဘုရားတုိ႔က်ေတာ့ ၁-ႏွစ္ တစ္ႀကိမ္ အဲဒီ ၃-ဂါထာကုိ ေဟာတယ္၊ ၁-ႏွစ္မွာ တစ္ႀကိမ္ပဲေဟာတယ္၊ တစ္ခါေဟာလုိက္ရင္ ၁-ႏွစ္ခံသြားတယ္၊ ေနာက္ထပ္ ဘာမွ ေျပာစရာမလုိ၊ လုိက္နာၾကတယ္၊ အားထုတ္ၾကတယ္၊ က်င့္ႀကံၾကတယ္။
    ကႆပျမတ္စြာဘုရားက်ေတာ့ ၆-လတစ္ႀကိမ္ ၾသ၀ါဒပါတိေမာက္ ၃-ဂါထာကုိ ေဟာတယ္၊ တစ္ႀကိမ္ေဟာထားရင္ ၆-လ ခံတယ္၊ ေနာက္ထပ္ ဘာမွ ေျပာစရာမလုိ၊ က်င့္ႀကံႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္ၾကတယ္။

    တရားေဟာခ်ိန္စိပ္လာတာ ကိေလသာထူထပ္အားေကာင္းလာလုိ႔

    ဒီေတာ့ တရားေဟာခ်ိန္ တစ္စ, တစ္စကြာလာတာေတြ႕ရမယ္၊ အခ်ိန္ေတြစိပ္လာတာေတြ႕ရမယ္၊ အခ်ိန္ေတြစိပ္, စိပ္လာကတည္းက ကိေလသာေတြ တစ္စ, တစ္စ, အားေကာင္းလာၿပီ, ထူထပ္လာၿပီ, အပူအခုိးအေငြ႕ေတာ္ေတာ္ေလးမ်ားလာၿပီ။
    အပူအခုိးအေငြ႕မ်ားရင္ မ်ားလာသေလာက္, ေျပာရ, ေဟာရ, ဆုံးမရတာလည္း အခ်ိန္ေလးက စိပ္လာတယ္ေပါ့။
    ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားက်ေတာ့ ၾသ၀ါဒပါတိေမာက္ကုိ ပထမေဗာဓိ၀ါ ၂၀-အတြင္းမွာ ေဟာေတာ္မူတယ္၊ ဘုရားကုိယ္ေတာ္တိုင္ ၁၅-ရက္တစ္ႀကိမ္ လျပည့္တုိင္း, လကြယ္တုိင္းေဟာတယ္၊ ပါတိေမာက္ေဟာၾကားတဲ့ ရက္ေတြေပါ့၊ သံဃာေတာ္မ်ားက နာယူၾကတယ္။
    ၀ါ ၂၀- ေနာက္ပုိင္းက်တဲ့အခါ သာသနာမွာ အျပစ္အနာအဆာတြ ေပၚလာေတာ့ ၾသ၀ါဒပါတိေမာက္ ၃-ဂါထာနဲ႔မရေတာ့ဘူး၊ မလုံေလာက္ေတာ့ဘူး။

    ကိေလသာေၾကာင့္တရားစြမ္းအားေတြ ဆုတ္ယုတ္လာတာ

    ေလာကမွာ စကားနားေထာင္ၿပီး လိမၼာတဲ့ သားေကာင္းသမီးေကာင္းေလးေတြရွိတဲ့ မိဘမ်ား သိပ္ၿပီးေတာ့ စည္းကမ္းသတ္မွတ္ေနစရာလဲမလုိဘူး၊ ၿခိမ္းေခ်ာက္ၿပီး ေငါက္စရာလဲမလုိဘူး၊ သတိေပးစကာားေလး ရံဖန္ရံခါ ေျပာလုိက္႐ုံပဲ။
    တစ္ခါတစ္ရံက်ေတာ့ စကားနားမေထာင္တဲ့ သားသမီးေတြေပၚလာတဲ့အခါ, ေခ်ာက္တန္ေခ်ာက္, ေငါက္တန္ေငါက္, တုန္ျပတန္ျပ လုပ္ရတာပဲေလ။
    သာသနာလည္း ဒီအတုိင္းေပါ့, ကိေလသာရဲ႕သတၱိက သူ႕အစြမ္းရွိသေလာက္ျပတာပဲ၊ ဆုပ္ကပ္ဆုိတာ ဘယ္သူကမွ ကန္႔သတ္ေပးတာမဟုတ္ဘူး၊ သတၱ၀ါေတြက ကိေလသာက လုိက္ကန္႔သတ္သလုိ ျဖစ္တာ။
    * ကိေလသာေၾကာင့္
    * တရားစြမ္းအားေတြ ဆုတ္ယုတ္တာ
    * တရားစြမ္းအားဆုတ္ယုတ္ေတာ့
    * သက္တမ္းေတြ ဆုတ္လာတာ
    * ေကာင္းတာေတြ အကုန္ဆုတ္တာ
    ဒါေၾကာင့္ ကိေလသာသတၱိေၾကာင့္ ၾသ၀ါဒပါတိေမာက္ ၃-ဂါထာကုိ ျမတ္စြာဘုရားက ၁၅-ရက္တစ္ႀကိမ္ေဟာ႐ုံနဲ႔ မရေတာ့ဘူး၊ အာဏာပါတိေမာက္, အမိန္႔အာဏာနဲ႔ ထုတ္ျပန္ရတာ။
    လုပ္ရင္လုပ္, မလုပ္ရင္ အာပတ္, မလုပ္ရဘူးဆုိ မလုပ္နဲ႔, မလုပ္ပါနဲ႔ေျပာလ်က္သားနဲ႔ လုပ္ရင္ အာပတ္, အဲသလုိ စသည္ျဖင့္ စည္းကမ္းေတြ အျပစ္ေတြနဲ႔ အာဏာပါတိေမာက္ သတ္မွတ္တဲ့ အခ်ိန္ကစၿပီး ျမတ္စြာဘုရားက ၾသ၀ါဒပါတိေမာက္ ၃-ဂါထာကုိ မေဟာေတာ့ပါဘူး၊ ရဟန္းေတာ္မ်ားကသာ အာဏာပါတိေမာက္ကုိ ၁၅-ရက္တစ္ႀကိမ္ သိမ္ထဲမွာ သံဃာပရိတ္သတ္အလယ္မွာ ႐ြတ္ၾကပါေတာ့တယ္။
    ၾသ၀ါဒပါတိေမာက္ကုိ ဘုရားကုိယ္ေတာ္တုိင္ေဟာတယ္၊ သံဃာမ်ား မေဟာပါ၊ အာဏာပါတိေမာက္က်ေတာ့ သံဃာမ်ားသာ ႐ြတ္ၾကပါတယ္၊ ဘုရားက မ႐ြတ္, မေဟာေတာ့ပါ။
    ဒါေၾကာင့္ ၾသ၀ါဒပါတိေမာက္သည္ ျမတ္စြာဘုရား၏ ပထမေဗာဓိအတြင္း (အထူးအားျဖင့္ေတာ့) ၾသ၀ါဒပါတိေမာက္ အခါေတာ္ေန႔ရယ္လုိ႔ ျဖစ္လာရတာ ပထမဆုံး၀ါ, တပုိ႔တဲြလျပည့္ေန႔က စခဲ့တာ။

    မိဂဒါ၀ုန္မွ အစျပဳ၍

    ျမတ္စြာဘုရားဟာ မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၃-ခု ကဆုန္လျပည့္ေန႔မွာ တရားလုံးစုံ အကုန္သိျမင္တဲ့ သဗၺၫုတဉာဏ္ရွင္ ဘုရားအျဖစ္သုိ႔ ေရာက္ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
    ဘုရားအျဖစ္သုိ႔ ေရာက္ေတာ္မူၿပီး ၂-လအၾကာ ၀ါဆုိလျပည့္ေန႔က်ေတာ့ ဣသိပတန မိဂဒါ၀ုန္ေတာမွာ ပၪၥ၀ဂၢီငါးဦးတုိ႔ (နတ္ေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးေပါ့)ကုိ တရားဦးေဟာခဲ့ပါတယ္။
    အဲဒီလျပည့္ေန႔ကစၿပီး သံဃာေပၚေပါက္လာတယ္၊ ၿပီးေတာ့မွ ၀ါဆုိလျပည့္ေက်ာ္ ၅-ရက္ (လျပည့္ေန႔နဲ႔ေပါင္းရင္ ၆-ရက္)အတြင္း ပၪၥ၀ဂၢီ ၅-ဦးတုိ႔ဟာ ရဟႏၲာျဖစ္ၾကတယ္။
    ေနာက္ေတာ့ ယသသူေ႒းသားနဲ႔ အေပါင္းပါ သူေ႒းသား ၅၄-ဦး၊ စုစုေပါင္း ၅၅-ဦးတုိ႔ကုိ ျမတ္စြာဘုရား တရားေဟာၾကားတယ္။
    ျမတ္စြာဘုရားက ပထမဆုံး၀ါကုိ ဣသိပတန မိဂဒါ၀ုန္ေတာမွာပဲ ၀ါကပ္ေတာ္မူတယ္၊ အဲဒီ ပထမ၀ါအတြင္းမွာ ရဟႏၲာ ၆-က်ိပ္ေပၚလာတယ္၊ ပၪၥ၀ဂၢီ ၅-ဦးရယ္၊ ယသ သူေ႒းသားနဲ႔ အေပါင္းအပါ ၅၅-ဦး၊ အားလုံးေပါင္း ရဟႏၲာအပါး ၆၀၊ ပထမ၀ါမွာ ျမတ္စြာဘုရား သာသနာျပဳလုိ႔ တရားေဟာလုိ႔ ရဟႏၲာအပါး ၆၀- ေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္။

    တစ္ေၾကာင္းတည္းေသာခရီးကုိ ႏွစ္ပါးမသြားႏွင့္

    သီတင္းကၽြတ္ေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားက သာသနာျပဳကိစၥတာ၀န္ခဲြေ၀ေတာ္မူတယ္၊ ရဟန္းေတာ္အပါး ၆၀-ကုိ ဘုရားက “စရထ ဘိကၡေ၀ စာရိကံ” ရဟန္းတုိ႔ - ေဒသစာရီ လွည့္လည္ၾက, တရားမနာသူမရွိရေအာင္, တရားနဲ႔ ထုိက္တန္သူေတြ မနာရမရွိရေအာင္, တရားျဖန္႔ၾက၊ ဒါေၾကာင့္ ခ်စ္သားတုိ႔- ခရီးထြက္ၾက, လွည့္လည္ၾက၊ တစ္ေၾကာင္းတည္းေသာ ခရီးကုိ ႏွစ္ပါးမသြားၾကႏွင့္၊ ႏွစ္ပါးသြားရင္ အခ်ိန္ေတြ အပုိကုန္မယ္၊ တစ္လမ္းတစ္ပါးပဲသြားၾက၊ တရားနဲ႔ထုိက္တန္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြေတြ႕တုိင္း, ေတြ႕တုိင္း အင္မတန္ေကာင္းမြန္တဲ့တရားေတြ ေဟာၾကလုိ႔ ဘုရားက သာသနာျပဳတာ၀န္ေတြ ခဲြေ၀ေပးေတာ္မူတယ္။
    ဘုရားကုိယ္ေတာ္တုိင္လည္း ဥ႐ုေ၀လေတာကုိ ဦးတည္ၿပီး တစ္ပါးတည္းႂကြသြားပါတယ္၊ အေခၽြအရံ ပရိတ္သတ္မပါပါဘူး၊ ဒီအခ်ိန္မွာ အရွင္အာနႏၵာ အလုပ္အေကၽြးမျဖစ္ေသးပါဘူး၊ အလုပ္အေကၽြးရာထူး ယူထားတဲ့ ရဟန္းလည္းတစ္ပါးမွ မရွိေသးပါဘူး၊ ဘုရားရွင္တစ္ပါးတည္း ဥ႐ုေ၀လေတာကုိ ႂကြပါတယ္။

    ရေသ့ညီေနာင္ ရွင္တစ္ေထာင္

    တစ္ပါးတည္းႂကြေတာ့ ကပၸါသိကေတာအုပ္ေရာက္, ဘဒၵ၀ဂၢီညီေနာင္ သုံးက်ိပ္နဲ႔ေတြ႕၊ ဘုရားက တရားေဟာ, ေသာတာပန္ျဖစ္၊ ဥ႐ုေ၀လေတာဆက္ေလွ်ာက္၊ အဲဒီမွာ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ကစၿပီး ျပာသုိလျပည့္၀န္းက်င္အထိ ၃-လၾကာ သီတင္းသုံးပါတယ္။
    ဥ႐ုေ၀လကႆပ အမွဴးျပဳတဲ့ ရေသ့ညီေနာင္ ရွင္တစ္ေထာင္လုိ႔ သာသနာမွာ နာမည္ႀကီးတဲ့ ရေသ့အပါး တစ္ေထာင္အား တရားေဟာေခ်ခၽြတ္လုိ႔ အားလုံးရဟႏၲာေတြျဖစ္ၾကတယ္။
    ရေသ့တစ္ေထာင္ကုိ ဘုရားက ဧဟိဘိကၡဳေခၚၿပီး ရဟန္းျပဳေပးလုိက္တာ သိမ္ထဲ၀င္ၿပီး ရဟန္းခံေပးရတာ မဟုတ္ပါဘူး၊ အကုန္ရဟႏၲာ ျဖစ္ၾကတယ္။
    ရေသ့ေဟာင္းျဖစ္တဲ့ ရဟႏၲာအပါးတစ္ေထာင္ ျပာသုိလျပည့္၀န္းက်င္မွာျဖစ္ၾကေတာ့ ရဟန္းအပါးတစ္ေထာင္နဲ႔အတူ ျမတ္စြာဘုရား ေရွ႕ဆက္ေလွ်ာက္တာ ျပာသုိလျပည္ေက်ာ္ေလာက္မွာ ရာဇၿဂိဳလ္ၿမိဳ႕ကုိ ေရာက္ပါတယ္။
    ရာဇၿဂိဳလ္ၿမိဳ႕ေရာက္ေတာ့ ဗိမၼိသာရမင္းက ေစာစီးစြာ ဘုရားမျဖစ္ခင္ကတည္းက “ဘုရားျဖစ္ရင္ တပည့္ေတာ္ရဲ႕ ႏုိင္ငံကုိ အရင္ဆုံး ႂကြပါဘုရားလုိ႔” ေလွ်ာက္ထားခဲ့တဲ့စကားအရ၊ ျမတ္စြာဘုရားႂကြလာတာပါ။
    ဘုရားႂကြလာတဲ့သတင္းကုိ ဗိမၼိသာရမင္းၾကားေတာ့ ဘုရားထံလာေရာက္, ဘုရားနဲ႔ေတြ႕ဆုံၾက၊ ဘုရားက တရားေဟာ, တရားနာ, ဗိမၼိသာရမင္းလည္း ေသာတာပန္ ျဖစ္ပါတယ္။
    အဲဒီမွာ ေ၀ဠဳ၀န္ဥယ်ာဥ္ႀကီးကုိ ဗိမၼိသာရမင္းက ဘုရားရဲ႕အရံအျဖစ္ သီတင္းသုံးရန္ ေက်ာင္းေတာ္အျဖစ္ ေရစက္သြန္းခ်လွဴဒါန္းပါတယ္။ အဲဒီမွာ ဘုရားရွင္ သီတင္းသုံးတယ္။
    မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၃-ခု ျပာသုိလျပည့္ေက်ာ္ကစၿပီး တပုိ႔တဲြလျပည့္ေန႔ထိေအာင္ ျမတ္စြာဘုရားဟာ ရာဇၿဂိဳလ္ၿမိဳ႕ ေ၀ေဠဳ၀န္ေက်ာင္းေတာ္မွာ ရေသ့ညီေနာင္ ရွင္တစ္ေထာင္ေခၚရတဲ့ ရဟႏၲာအပါးတစ္ေထာင္နဲ႔အတူ သီတင္းသုံးလ်က္ရွိပါတယ္။

    သြားအတူ, လာအတူ, စားအတူ အႀကံတူသည့္ သူငယ္ခ်င္းႏွစ္ဦး

    အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဥပတိႆနဲ႔ ေကာလိတတုိ႔ဟာ ရာဇၿဂိဳလ္မွာ ရွိၾကတယ္၊ သူတုိ႔ႏွစ္ေယာက္ဟာ ငယ္စဥ္ကလည္း အတူတူ, အ႐ြယ္ေရာက္ေတာ့လည္း အတူတူ, သြားအတူလာအတူ, ေနအတူ ထုိင္အတူ, အင္မတန္ခ်စ္ခင္ေလးစားၾကတယ္။
    ရာဇၿဂိဳလ္ၿမိဳ႕မွာ ေတာင္ထိပ္ပဲြသဘင္ဆုိတာ မၾကာ, မၾကာ က်င္းပေလ့ရွိတယ္၊ ဥပတိႆနဲ႔ေကာလိတတုိ႔ဟာ ေလာကလူသားေတြဆုိေတာ့ ပဲြသြားၾကည့္ၾကတယ္၊ ပထမပုိင္းေတာ့ အမ်ားပဲြၾကည့္ ပရိတ္သတ္လုိပဲ ရယ္စရာရွိ တဟားဟားရယ္လုိက္ၾကတာပါပဲ၊ ပူစရာရွိလည္း အမ်ားနည္းတူစိတ္မွာ အပူဟပ္တာလည္းရွိတာေပါ့၊ ပဲြၾကည့္ပရိတ္သတ္ပီပီ ႐ုိး႐ုိးပဲ။
    အသိဉာဏ္ရင့္လာတဲ့တစ္ေန႔မွာေတာ့ ႏွစ္ေယာက္သား အႀကံတူျဖစ္ေနၾကတယ္၊
    ဥပတိႆက -
    “ပဲြၾကည့္စင္ေပၚက လူကလည္း အႏွစ္ ၁၀၀-အတြင္း ေသမွာပဲ၊ ပဲြၾကည့္ပရိတ္သတ္ေထာင္ေသာင္းမ်ားစြာကလည္း ဘာထူးမွာလဲ၊ ႏွစ္ ၁၀၀-အတြင္း အကုန္ေသကုန္မွာပဲ၊ ဘာမွ အႏွစ္သာရမရွိပါလား၊ ေပ်ာ္စရာဆုိတာ ဘာကုိ ေခၚတာလဲ၊ ႀကံႀကံဖန္ဖန္ ရွာေဖြေပ်ာ္ေနၾကတာ၊ ဒီအထဲအတြင္းက အုိတဲ့ မီးက တဟုန္းဟုန္း၊ နာတဲ့မီး တဟုန္းဟုန္း၊ ေသတဲ့မီးလည္း ကုိယ့္ဘက္ေလာင္မလုိ႔ မီး႐ွဴးမီးေတာက္ႀကီး လာေနၿပီဆုိတာ မသိၾကပါလား၊ ဒါေတြမသိပဲ ေပ်ာ္စရာေအာက္ေမ့ေနၾကတယ္”
    အဲသလုိ ရင္ထဲမွာ ပဲြၾကည့္ရင္းနဲ႔ အသိဉာဏ္ေတြ ျဖစ္လာတယ္၊ ဒါမ်ုိးကုိ တခ်ဳိ႕က ေျပာၾကတယ္, ပဲြဟာၾကည့္တတ္ရင္ ကုသုိလ္ရပါတယ္, တရားရပါတယ္ေပါ့၊ သူတုိ႔ပဲြၾကည့္တာေတြကုိ အေထာက္အထားေလးနဲ႔ ေျပာၾကတယ္။
    သူတုိ႔က သူတုိ႔ အခုဟာက ပါရမီရွင္ႀကီးေတြ, မတူဘူး -
    ေကာလိတကလည္း ဒီအတုိင္းပဲ တစ္ထပ္ထည္းစဥ္းစားၿပီး သံေ၀ဂျဖစ္, အသိဉာဏ္ေတြေပၚေနတယ္။
    အသိေတြေပၚေနေတာ့ ႏွစ္ေယာက္သား အျပန္အလွန္ -
    “သူငယ္ခ်င္း ...... သူငယ္ခ်င္းမ်က္ႏွာ အရင္ကနဲ႔ မတူပါလား ဘာျဖစ္ေနတာလဲ”
    “ဒီလုိ ဒီလုိအႀကံအစည္ေတြျဖစ္ေနတယ္” ေျပာျပေတာ့ -
    “ဟာ ငါနဲ႔ တစ္ထပ္တည္းပါလား, အဲသလုိဆုိရင္ေတာ့ မျဖစ္ဖူးေဟ့၊ တုိ႔တေတြလည္း အုိမီး, နာမီး, ေသမီးေတြ တဟုန္းဟုန္းေလာင္လုိ႔ပဲကြ”
    ပါရမီရွင္ႀကီးေတြ ပါရမီက ႏႈိးေဆာ္တယ္ဆုိတာ အဲဒါေပါ့ဗ်။

    လြတ္ေျမာက္ေရးတရားရွာခရီး

    “လြတ္ေျမာက္ေရးတရားရွာၾကစုိ႔ သူငယ္ခ်င္း, မင္းက တစ္လမ္းရွာကြာ, ငါက တစ္လမ္းရွာမယ္၊ အရင္ေတြ႕တဲ့လူက ေနာက္လူကုိ ေျပာၾကစတမ္းေနာ္၊ မင္းအရင္ေတြ႕လဲ ငါ့ေျပာကြာ၊ ငါအရင္ေတြ႕လည္း မင္းေျပာမယ္ကြာ”၊
    “ေအး ေကာင္းၿပီကြာ”ဆုိၿပီး ႏွစ္ေယာက္သား လမ္းခဲြတရားရွာထြက္ၾကတယ္၊ ဥပတိႆနဲ႔ေကာလိတတုိ႔ကလည္း တရားရွာထြက္လုိက္ၾကတာ ပထမဆုံး သိၪၥည္းဆရာႀကီးထံ ေရာက္သြားၾကတယ္။
    သိၪၥည္းဆရာႀကီးက အဲဒီအခ်ိန္မွာ တပည့္ပရိတ္သတ္ေတြနဲ႔ ဘုန္းေတာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္ေပါ့၊ ဥပတိႆနဲ႔ ေကာလိတဆုိတဲ့ ပါရမီရွင္ေတြေရာက္ၿပီး တပည့္ခံေတာ့ ပုိၿပီး ဘုန္းေတာက္နာမည္ႀကီး လာတယ္။
    ဥပတိႆနဲ႔ ေကာလိတတုိ႔က သိၪၥည္း ဆရာႀကီးထံ ၂-ရက္၊ ၃-ရက္ေလာက္ အက်င့္ေတြ နည္းလမ္းေတြ သင္ယူလုိက္ေတာ့ အကုန္တစ္ဖက္ကမ္းခတ္ တတ္သြားတယ္။
    “ဆရာႀကီး- ဆရာႀကီးရဲ႕ အႏွစ္သာရက ဒါပါပဲလား၊ ဒိအျပင္မရွိေတာ့ဘူးလား”၊  “ဒါပဲကြာ”လုိ႔ ျပန္ေျဖေတာ့ သူတုိ႔အခ်င္းခ်င္း ......
    “ဘာတဲ့လဲ လြတ္ေျမာက္ေရးတရား, ဘယ္မွာလဲ အပူၿငိမ္းတရား, ဘာမွလဲ အဓိပၸာယ္မရွိဘူး၊ သူငယ္ခ်င္းေရ, တုိ႔ႏွစ္ေယာက္ အႏွစ္မေတြ႕ျပန္ဘူး” အဲသလုိေျပာၿပီး ဆက္ရွာေဖြၾကျပန္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ တပည့္ ၂၅၀-သိၪၥည္းထံမွာ ရွိၾကတယ္၊ သိၪၥည္းရဲ႕ တပည့္အျပင္ ဥပတိႆနဲ႔ ေကာလိတတုိ႔ရဲ႕ တပည့္ေတြလည္း ျဖစ္တယ္ေပါ့။

    တရားရွာ တရားရွင္ေတြ႕

    အဲသလုိ ရွာလုိက္တာ တပုိ႔တဲြလဆန္း ၁-ရက္ေန႔၀န္းက်င္ေရာက္ေတာ့ ၀ါဆုိဦးက ရဟႏၲာျဖစ္ခဲ့တဲ့ ပၪၥ၀ဂၢီငါးဦးထဲက တစ္ပါး အပါအ၀င္ အရွင္အႆဇိမေထရ္ျမတ္ဟာ သူ႕သာသနာ့ခဲြတမ္းက ရာဇၿဂိဳလ္က်ပုံေပါက္ပါတယ္၊ အဲဒီမွာ ဆြမ္းခံႂကြပါတယ္။
    ဥပတိႆကလည္း ပရိဗုိဇ္ထုံးစံအတုိင္း ဆြမ္းခံႂကြတယ္ဆုိပါေတာ့၊ သူတုိ႔လည္း သူတုိ႔နည္းလမ္းနဲ႔ သူတုိ႔ဆြမ္းခံႂကြမွာေပါ့၊ အဲဒါနဲ႔ ရာဇၿဂိဳလ္ၿမိဳ႕ထဲမွာ ေတြ႕ၾကပါေရာ။
    ေတြ႕ၾကေတာ့ အရွင္အႆဇိက ဣေျႏၵနဲ႔ သိကၡာနဲ႔, သပိတ္ပုိက္လုိ႔, အခ်ိန္မျဖဳန္းဘူးေလ၊ သာသနာနဲ႔ ေတြ႕တဲ့ပုဂၢိဳလ္က အခ်ိန္ျဖဳန္းတယ္လုိ႔ မရွိဘူး၊ အခ်ိန္မွန္သမွ် အကုန္သုံးတယ္။
    လမ္းသြားတာေတာင္မွ ဘယ္လွမ္းတယ္, ညာလွမ္းတယ္နဲ႔၊ ျဖဳန္းတာမပါ၊ ေနပုံထုိင္ပုံၾကည့္ရတာ တည္ၿငိမ္လုိက္တာ, သြားပုံလာပုံၾကည့္ရတာ တည္ၿငိမ္လုိက္တာ, ေအးခ်မ္းလုိက္တာ, မ်က္ႏွာၾကည့္ေတာ့လည္း ၾကည္လင္လုိ႔, အပူမ်ားနည္းနည္းေလးမွ အေငြ႕အသက္မပါ, ဥပတိႆက ၾကည္ၫုိလုိက္တာ။
    “ဟာ..... ဟုိ ပုဂၢိဳလ္ဟာ တယ္ထူးပါလား၊ ငါေတြ႕ဖူးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြထဲမွာ ဒီပုဂၢိဳလ္အထူးဆုံးပဲ၊ ၿငိမ္သက္လွခ်ည့္လား၊ တည္ၾကည္လွခ်ည္လား၊ ေအးခ်မ္းလွခ်ည္လား၊ ေလာကမွ ရဟႏၲာဆုိတာ ဒါမ်ဳိးေျပာတာနဲ႔တူတယ္၊ ငါသြားၿပီး သိခ်င္တာေလးေတြေမးဦးမွပဲ” ဆုိၿပီး အခ်ိန္ကာလကုိ ခ်င့္ခ်ိန္လုိက္ေတာ့ ---
    “ေၾသာ္- ဆြမ္းခံေနတုန္းေမးလုိ႔ မေတာ္ေသးဘူးေလ”လုိ႔ စိတ္ေလွ်ာ့လုိက္တယ္၊ ႒ာန ႒ာနေကာသလႅ, ပညာရွိမ်ား ဒီေလာက္ေတာ့ သိတာေပါ့၊ ကုိယ္သိခ်င္တာေလးတစ္ခုကုိ မၾကည့္ဘူး၊ ကာလ ခ်င့္ခ်ိန္တတ္တယ္၊
    “ဒီအခ်ိန္ဟာ ေမးရမယ့္အခ်ိန္မဟုတ္ဘူး၊ ဆြမ္းခံေနတုန္း, ငါ အလုိက္သိရမွာေပါ့၊ ငါသိခ်င္တာတစ္ခုနဲ႔ မၿပီးေသးဘူးေလ၊ ေမးသင့္တဲ့ အခါ မဟုတ္ေသးဘူး၊ ဒါေပမယ့္ မ်က္ေျခအျပတ္ခံလုိ႔ေတာ့ မရဘူး၊ ေနာက္က ထက္ၾကပ္မကြာလုိက္မွျဖစ္မယ္” ဆုိၿပီး ေနာက္က တေကာက္ေကာက္လုိက္သြားတယ္၊ သူရွာေနတဲ့ လြတ္ေျမာက္ေရးတရား ဒီအရွင္ျမတ္ရဲ႕ သႏၲာန္မွာ ရွိတယ္လုိ႔ သူယုံၾကည္တာကုိး။

    ေကာင္းဓာတ္လုိက္ရင္ ခြာလုိ႔မရဘူး

    အဲဒါ ဓာတ္သဘာ၀ေလ၊ ဓာတ္လုိက္တယ္, ဓာတ္လုိက္တယ္ဆုိတာ ဒါကုိေခၚတာေပါ့၊ မေကာင္းတဲ့လူလည္း မေကာင္းဓာတ္လုိက္တာပဲ၊ ေကာင္းတဲ့လူလည္း ေကာင္းဓာတ္လုိက္တာပဲ၊ ေကာင္းဓာတ္မ်ား လုိက္ရင္တယ္ဆုိရင္ ခြာလုိ႔မရဘူး။
    ဥပတိႆက အရွင္အႆဇိရဲ႕ ဓာတ္လုိက္ေနၿပီ၊ ဒါေၾကာင့္ ခြာမရပဲ တေကာက္ေကာက္လုိက္တာေပါ့။
    ဆြမ္းခံၿပီးေတာ့ အရွင္အႆဇိကလည္း ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ေနရာမွာ ဆြမ္းမ်ားဘုဥ္းေပးတယ္၊ ဥပတိႆက ၿပီးေအာင္ေစာင့္တယ္၊ ေနာက္ေတာ့မွ အနားကပ္ၿပီး .......
    “အရွင္ဘုရား၊ အရွင္ဘုရားေတြ႕ရတာ ေအးခ်မ္းလွခ်ည္လား၊ အရွင္ဘုရားရဲ႕ ဣေျႏၵေတြကလည္း သန္႔စင္ၾကည္လင္လွခ်ည္လား၊ ဘာမွလဲ အပူအပင္မေတြ႕ပါလား၊ ဘယ္သူ႕ကုိ ရည္မွန္းၿပီး ရဟန္းျပဳတာပါလဲ၊ အရွင္ဘုရား ဆရာက ဘယ္သူပါလဲ၊ အရွင္ဘုရားက ဘယ္သူ႕တရားကုိ ႏွစ္သက္သေဘာက်ၿပီး ရဟန္းျပဳတာလဲ” ဆုိတဲ့
    သိခ်င္တဲ့ ေမးခြန္းေပါင္းမ်ားစြာကုိ ေမးျမန္းေတာ့တယ္၊ အရွင္အႆဇိကလည္း ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ တပည့္ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း၊ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕တရားကုိ ႏွစ္သက္သေဘာက်တဲ့အေၾကာင္း ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ တရားစြမ္းအားမ်ားကုိ သေဘာက်တဲ့အေၾကာင္း၊ ျမတ္စြာဘုရားဟာ သစၥာေလးပါးတရားကုိ ေဟာၾကားတဲ့အေၾကာင္းစတဲ့ ဥပတိႆေမးတာေတြကုိ ေျဖတယ္။

    ဉာဏ္လ်င္ျမန္ႀကီးမားတာေၾကာင့္

    ေမးခြန္းေတြကုိေျဖၿပီးေတာ့ ဥပတိႆပရိဗုိဇ္က -
    “အရွင္ဘုရား.... တပည့္ေတာ္ကုိ တရားေဟာပါ၊ အရွင္ဘုရားတုိ႔ဆရာက ဘယ္လုိ အယူ၀ါဒေတြကုိ ေဟာပါသလဲ”
    “တုိ႔မ်ား ရဟန္းျဖစ္တာ မၾကာေသးဘူး၊ လြန္ခဲ့တဲ့ ၀ါဆုိဦးကမွ ရဟန္းျဖစ္တာ၊ တရားရွည္ရွည္ေတာ့ မေဟာႏုိင္ဘူး၊ အနက္အဓိပၸာယ္ အတုိခ်ဳပ္ေတာ့ ေျပာႏုိင္တယ္” ဆုိေတာ့ ဥပတိႆက..
    “အရွင္ဘုရား စကားလုံးေရ မ်ားမ်ားေျပာဖုိ႔ မလုိပါဘူး၊ အႏွစ္ခ်ဳပ္လုိရင္းသာေျပာျပပါ၊ အနက္ အဓိပၸာယ္ အက်ယ္ခ်ဲ႕ၿပီး သိရမွာက တပည့္ေတာ္ တာ၀န္ပါ”
    အဲဒါနဲ႔ အရွင္အႆဇိက သစၥာေလးပါးတရားေဟာေပးတယ္။
    ေယ ဓမၼာ ေဟတုပၸဘ၀ါ
    ေတသံေဟတုံ တထာဂတာ အာဟ၊
    ေတသၪၥ ေယာနိေရာေဓာ
    ဧ၀ံ ၀ါဒီမဟာ သမေဏာ၊
    အဲဒီ သစၥာေလးပါးတရားေဟာေတာ့ ပထမ ၂-ပါဒပဲ ၿပီးေသးတယ္၊ ဥပတိႆက ေသာတာပန္ျဖစ္သြားေရာ၊ တစ္ဂါထာလုံးေတာင္ မဆုံးေသးဘူး၊ ၄-ပါဒရွိတဲ့ ဂါထာေလးတစ္ခုကုိ အရွင္အႆဇိက ေဟာတာ ၂-ပါဒၿပီးတာနဲ႔ ေသာတာပန္ျဖစ္တယ္၊ ဘယ္ေလာက္မ်ား ဉာဏ္လွ်င္ျမန္ႀကီးမားလုိက္ပါသလဲ။
    တရားရဲ႕ အတုိခ်ဳပ္က ဒုကၡသစၥာ, ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္း- သမုဒယသစၥာ, ဒုကၡခ်ဳပ္ရာ- နိေရာဓသစၥာ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာ, နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း မဂၢသစၥာ၊ အဲဒီ ၄-ပါးတရားကုိ ေဟာပါတယ္၊ ေဟာေတာ့ ဥပတိႆက -
    “အရွင္ဘုရား၊ ဒီေလာက္ဆုိေတာ္ပါၿပီဘုရား, အရွင္ဘုရား ဘယ္မွာ သီတင္းသုံးပါသလဲ, အရွင္ဘုရားရဲ႕ ဆရာျမတ္စြာဘုရားက ဘယ္မွာ သီတင္းသုံးပါသလဲ”
    “ျမတ္စြာဘုရားက ရာဇၿဂိဳလ္ၿမိဳ႕ ေ၀ေဠဳ၀န္မွာ သီတင္းသုံးတယ္”ဆုိၿပီး အရွင္အႆဇိက ဆက္ႂကြသြားတယ္။

    ကတိက၀တ္အတုိင္း

    အဲဒါနဲ႔ ဥပတိႆက သူငယ္ခ်င္းကုိ ေျပာရမယ့္ ကတိက၀တ္ရွိေတာ့ ခပ္သုတ္သုတ္ကုိ သြားေတာ့တာ, ေကာလိတကလည္း ေစာင့္ေနတာပဲ၊ ဥပတိႆလာတာ ခပ္လွမ္းလွမ္းက ျမင္ရတယ္၊ ခါတုိင္းနဲ႔ မတူဘူးဆုိတာ ခ်က္ျခင္း သိလုိက္တယ္။
    သာသနာကုိ အေၾကာင္းျပဳ, က်င့္၀တ္ကုိ နားလည္းသြားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ရဲ႕ စိတ္ေနစိတ္ထား ေနပုံ ထုိင္ပုံ သြားပုံလာပုံဆုိတာ အခ်ဳိးက်တယ္၊ ဣေျႏၵရတယ္ေလ၊ “အင္း... ငါ့သူငယ္ခ်င္းႀကီးေတာ့ ရွာတဲ့တရားေတြ႕ခဲ့ၿပီနဲ႔တူတယ္”လုိ႔ ေတြးၿပီး ဥပတိႆေရာက္လာေတာ့.....
    “ ဘယ္လုိလဲ သူငယ္ခ်င္း လြတ္ေျမာက္ေရးတရားေတြ႕ခဲ့ၿပီလား”
    “ေတြ႕ခဲ့ၿပီ သူငယ္ခ်င္းရဲ႕ အဲဒါကုိ ေျပာမလုိ႔လာတာ”
    “ေျပာစမ္းပါဦး”ဆုိၿပီး ေမးေတာ့ ဥပတိႆက ျဖစ္ေၾကာင္းကုန္စင္ အစခ်ီၿပီး ေနာက္ဆုံး သစၥာေလးပါး ဂါထာထိေျပာေတာ့၊ အဲဒီဂါထာလဲေျပာၿပီးေရာ, ေကာလိတလည္း ေသာတာပန္ျဖစ္ပါေရာ။
    ဉာဏ္ႀကီးရွင္ေတြေလ, ႏွစ္ပါးစလုံး မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၃-ခု တပုိ႔တဲြလဆန္း ၁-ရက္ေန႔မွာ ေသာတာပန္ျဖစ္ၾကတာ။

    တစ္ကုိယ္ေကာင္း မဆန္ခ်င္ဘူး

    ေသာတာပန္ျဖစ္သြားၾကေတာ့ ေကာလိတက .....
    “ျမတ္စြာဘုရားဆီသြားၾကရေအာင္ သူငယ္ခ်င္း, ရာဇၿဂိဳလ္ၿမိဳ႕ ေ၀ေဠဳ၀န္မွာရွိတယ္ မဟုတ္လား” ဆုိေတာ့ ဥပတိႆက အင္မတန္ ငယ္သားေတြကုိ ငဲ့ၫွာတတ္တဲ့ သေဘာရွိတယ္၊ ဆရာသမားကုိလည္း အင္မတန္ ငဲ့ၫွာတတ္တဲ့ သေဘာရွိတယ္။
    “သူငယ္ခ်င္းေရ တုိ႔ေတြ တစ္ကုိယ္ေကာင္းဆန္လုိ႔မျဖစ္ေသးဘူး၊ တုိ႔မွာ တပည့္ ၂၅၀- ရွိေသးတာ၊ သူတုိ႔ကုိလဲ သြားေျပာရေအာင္၊ တုိ႔ ၀တၱရားရွိတဲ့အတုိင္း သြားေျပာရင္ သူတုိ႔ လုိက္ခ်င္ လုိက္ၾက လိမ့္မယ္၊ ၿပီးေတာ့ တုိ႔ရဲ႕ ဆရာႀကီးကုိလဲ သြားေျပာၾကရေအာင္”
    “ေအးေကာင္းသားပဲ” ဆုိၿပီး သိၪၥည္းပရိဗုိဇ္တုိ႔ရဲ႕ အရံကုိ သြားၾကတယ္၊ အရင္ဆုံးတပည့္ ၂၅၀-ရဲ႕ အရံကုိ သြားတယ္။
    “တပည့္တုိ႔- ဆရာတုိ႔ေတာ့ ေလာကမွာ အႏွစ္သာရတရားေတြကုိ လမ္းၫႊန္ေပးႏုိင္တဲ့ သုံးေလာကထြတ္ထား ျမတ္စြာဘုရားပြင့္ေတာ္မူၿပီး၊ ယခု ေ၀ေဠဳ၀န္ေရာက္ေနတယ္လုိ႔ သိရတယ္၊ တုိ႔မ်ားေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားထံသြားၿပီး ရဟန္းျပဳေတာ့မယ္ ငါ့တပည့္ေတြေကာ ဘယ္လုိလဲ”
    “ဆရာတုိ႔ရယ္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လည္း ဆရာတုိ႔ႏွစ္ဦးကုိ မွီခုိေနၾကရတာဆုိေတာ့ ဆရာတုိ႔ႏွစ္ဦး ျမတ္စြာဘုရားသာသနာ၀င္ ရဟန္းျပဳမယ္ဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေနခဲ့လုိ႔ ဘယ္ျဖစ္မလဲ, လုိက္မွာေပါ့”
    ပရိဗုိဇ္ ၂၅၀-လုံး ဥပတိႆနဲ႔ ေကာလိတေနာက္ ပါသြားၾကတယ္။

    ဘယ္လုိျဖစ္ျဖစ္ ပရိတ္သတ္ မ်ားေနဦးမွာပဲ

    သူတုိ႔ႏွစ္ဦးဟာ ၀တၱရားရွိတဲ့အတုိင္း သိၪၥည္းဆရာႀကီးထံ သြားၾကျပန္တယ္။
    “ဆရာႀကီး, ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျမတ္စြာဘုရားထံ သြားၿပီး ရဟန္းျပဳၾကေတာ့မလုိ႔”
    “ဟာ.. တပည့္တုိ႔... ဘယ္ျဖစ္မလဲ၊ ဒီမွာရွိတဲ့ ပရိဗုိဇ္ေတြကုိ မင္းတုိ႔အုပ္ခ်ဳပ္ထိန္းသိမ္းၿပီးေနရတာ မင္းတုိ႔မရွိလုိ႔ မျဖစ္ဖူး၊ မသြားၾကပါနဲ႔”
    “မျဖစ္ဖူး ဆရာႀကီး၊ ဆရာႀကီး လုိက္မွာလား၊ မလုိက္ဖူးလား”
    ငါေတာ့ မလုိက္ႏုိင္ဘူးကြာ” ေျပာေတာ့ အမ်ဳိးမ်ဳိး စည္း႐ုံးၿပီးေခၚၾကတယ္၊ သိၪၥည္းရဲ႕ ေနာက္ဆုံးအေျဖက -
    “တပည့္တုိ႔ - ေနာက္ဆုံးေမးမယ္ကြာ၊ ေလာကမွာ ပညာရွိနဲ႔ ပညာမဲ့, လူလိမၼာနဲ႔ လူမုိက္ ဘယ္သူမ်ားသလဲ”
    “ပညာရွိလူလိမၼာက နည္းတာေပါ့ ဆရာရယ္၊ ပညာမဲ့လူမုိက္က မ်ားတာေပါ့”
    “ေအးကြာ၊ ပညာရွိ လူလိမၼာေတြ ရဟန္းေဂါတမဆီ သြားၾကလိမ့္မယ္ေပါ့ကြာ၊ မုိက္တဲ့သူေတြ, မလိမၼာတဲ့သူေတြ, ဘာမွမသိတဲ့လူေတြ ငါ့ဆီလာလိမ့္မယ္၊ ဘယ္လုိျဖစ္ျဖစ္, ငါတုိ႔ ပရိတ္သတ္မ်ားေနဦးမွာပါပဲ”
    စိတ္ထဲမခံခ်င္လုိ႔ ေျပာလုိက္ရေပမယ့္ ပူေလာင္လုိက္တာ၊ အဲဒါနဲ႔ ဆရာကုိ ေက်ာေပးၿပီး တပည့္ ၂၅၀-ႏွင့္တကြ ဥပတိႆ, ေကာလိတတုိ႔ သြားၾကၿပီဗ်၊ မ်က္စိတဆုံးၾကည့္ၿပီး က်န္ခဲ့တဲ့ သိၪၥည္းဆရာႀကီးအဖုိ႔ ပူေလာင္လုိက္တာ, ၀မ္းနည္းလုိက္တာ။
    ဥပတိႆနဲ႔ ေကာလိတတုိ႔က တပည့္၀တၱရားေက်ပါတယ္၊ သိၪၥည္းဆရာႀကီးက လက္မခံလုိ႔ပါ။ တပည့္ေကာင္း ပီသၾကပါတယ္။
    မ်က္စိတဆုံးၾကည့္ၿပီး က်န္ခဲ့တဲ့ သိၪၥည္းႀကီး ႏွလုံးေတြ ပူေလာင္လြန္းေတာ့ ေသြးပြက္ပြက္အန္ရွာသတဲ့။

    ထိပ္တန္းတပည့္ႀကီးျဖစ္မည့္သူေတြ

    အဲဒါနဲ႔ ဥပတိႆနဲ႔ ေကာလိတတုိ႔ တပည့္ ၂၅၀-ႏွင့္ အတူ ဘုရားသီတင္းသုံးရာ ေ၀ဠဳ၀န္ကုိ သြားၾကၿပီ၊ “ခပ္လွမ္းလွမ္းက လာေနတာကုိ ျမတ္စြာဘုရားက ျမင္ေတာ္မူတယ္၊ သံဃာပရိတ္သတ္ႀကီးကုိ မိန္႔ေတာ္မူသတဲ့”
    “ခ်စ္သားတုိ႔ ဟုိမွာ ဥပတိႆနဲ႔ေကာလိတတုိ႔ လာၾကၿပီ၊ သူတုိ႔ဟာ ငါဘုရားရဲ႕ သာသနာမွာ ထိပ္တန္းတပည့္ႀကီး ႏွစ္ဦးျဖစ္ၾကမွာ” အဲသလုိ စသည္ျဖင့္ မိန္႔ၾကားတယ္။
    ဥပတိႆနဲ႔ ေကာလိတတုိ႔လည္း တပည့္ ၂၅၀-ႏွင့္ အတူတကြေရာက္လာၾကၿပီး ျမတ္စြာဘုရားထံေရာက္၊ တရားနာ၊ ရဟန္းျပဳခြင့္ေတာင္း ဘုရားက ဧဟိဘိကၡဳဆုိတဲ့ စကားနဲ႔ ရဟန္းျပဳေပး လုိက္တယ္။
    အတိတ္ဘ၀မ်ားစြာက သကၤန္း, သပိတ္, ပရိကၡရာ လွဴဒါန္းခဲ့ဖူးတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ ၀ိ၀ဋ, နိႆိတေကာင္းမႈပါတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ, ဘုရားရဲ႕ ဧဟိဘိကၡဳဆုိတဲ့ စကားနဲ႔ပဲ အကုန္လုံး ရဟန္း ျဖစ္သြားၾကတယ္။
    ဘုရားက ဒီစကားသုံးလုိက္တာနဲ႔ ကုသိုလ္ကံ တန္ခုိးေၾကာင့္ သပိတ္သကၤန္းေတြ အလုိလုိ ေပၚလာရတယ္၊ ဘယ္သူမွ ေခါင္းေတြ မတုံးရဘူး၊ အလုိအေလ်ာက္ ကတုံးျဖစ္သြားတယ္။ ဘယ္သူမွ ေပးလွဴစရာမလုိပဲ အလုိအေလ်ာက္ သကၤန္းေတြ ေပၚလာတယ္၊ အကုန္လုံးဣေျႏၵ သိကၡာအျပည့္နဲ႔ ရဟန္းျဖစ္သြားတယ္။
    မၾကာခင္ ျမတ္စြာဘုရားက ၀ိပႆနာတရား, သစၥာေလးပါးတရားေဟာေတာ့ တပည့္ ၂၅၀-က အကုန္ ရဟႏၲာျဖစ္သြားတယ္၊ ဆရာႏွစ္ေယာက္ကေတာ့ ေသာတာပန္ပဲ ရွိေသးတယ္၊ တပည့္ေတြကေတာ့ ရဟႏၲာ ျဖစ္သြားၾကၿပီ။

    အဂၢသာ၀က အသိဉာဏ္ရ၍

    အဲဒါနဲ႔ တပုိ႔တဲြလဆန္း ၁-ရက္မွာ အရွင္မဟာေမာဂၢလာန္ေလာင္းလ်ာ ေကာလိတဟာ မဂဓတုိင္း ရာဇၿဂိဳလ္အနီး ကလ၀ါလပုတၱ႐ြာငယ္ေလးအနီး ေတာအုပ္တစ္ခုထဲ၀င္ တရားအလုပ္ အားထုတ္ပါတယ္။
    တရားအလုပ္ အားထုတ္လုိက္တာ မေနမနား စႀကၤန္ေလွ်ာက္၊ ငါဟဲ့ ေယာက်္ား ဘာလုိ႔ မျဖစ္ပဲေနရမွာတုန္း၊ စိတ္ကုိ အားတင္းၿပီး စႀကၤန္ေလွ်ာက္ တရား႐ႈမွတ္ပြားမ်ား အားထုတ္လုိက္တာ ၇-ရက္သာၾကာေရာ ဘာမွမျဖစ္ဖူး။
    တပုိ႔တဲြလဆန္း ၇-ရက္ေရာက္လာတယ္၊ မေနမနား ႀကိဳးစားအားထုတ္ေတာ့ ခႏၶာကုိယ္ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္ ေညာင္းညာလာတယ္။
    ေညာင္းညာပင္ပန္းလြန္းလုိ႔ စႀကၤန္ေလွ်ာက္တဲ့ စႀကၤန္ဦးမွာ ခဏေလး ထုိင္လုိက္တာ အိပ္ငုိက္သြားတယ္။
    အိပ္ငိုက္သြားေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားက ထိတ္လန္႔သြားေအာင္ တရားျပလုိက္တယ္၊ တရားျပလုိက္ၿပီး ဓာတ္ကမၼ႒ာန္း တရားေဟာၾကားလုိက္တဲ့အခါ ခႏၶာဉာဏ္စုိက္ ၀ိပႆနာပြားမ်ား အားထုတ္လုိက္တာ အရွင္မဟာေမာဂၢလာန္သည္ တပုိ႔တဲြလဆန္း(၇)ရက္ေန႔မွာ သာ၀ကပါရမီဉာဏ္ အထြတ္အထိပ္ေရာက္၍ အဂၢသာ၀က ဉာဏ္ရၿပီး ရဟႏၲာျဖစ္သြားခဲ့တယ္။

    ဉာဏ္ပရိကံ အလုပ္ေတြ ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔လြန္းလုိ႔

    အရွင္သာရိပုတၱရာႀကီးက ေသာတာပန္ပဲရွိေသးတယ္၊ ဉာဏ္ပညာႀကီးလ်က္နဲ႔ ဘာေၾကာင့္ရဟႏၲာျဖစ္ေနာက္က်ေနရသလဲဆုိေတာ့ အလုပ္ပရိကံက အင္မတန္ႀကီးမားလြန္းၿပီး အရွင္မဟာေမာဂၢလာန္ထက္ သူက အေသးစိတ္ လုပ္ရတယ္၊ တစ္ခုခ်င္း, တစ္ခုခ်င္း ၀ိပႆနာပြားၿပီး ႀကဳိးစားအားထုတ္လုပ္တာ တပုိ႔တဲြလျပည့္ေန႔ေရာက္လာတယ္။
    မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၃-ခု တပုိ႔တဲြလျပည့္ေန႔ေရာက္လာေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားႏွင့္ အတူတကြ, ရာဇၿဂိဳဟ္ျပည္ ဂိဇၩာကုဋ္ေတာင္ သူကရခတလုိဏ္ဂူ (၀က္တူးလုိဏ္)မွာသြားၿပီးေနတဲ့ သူ႔ရဲ႕တူအရင္းျဖစ္သူ ဒီဃနခ (လက္သည္းရွည္ကုိယ္ေတာ္ႀကီးလုိ႔ ေခၚရမွာေပါ့) သာသနာပပရိဗုိဇ္ရဲ႕ မဂ္ဖုိလ္ရမယ့္အေၾကာင္းတရားကုိ ဘုရားက ျမင္ေတာ္မူတာနဲ႔ အဲဒီေနရာကုိသြားၿပီး တရားေဟာတယ္၊ အရွင္သာရိပုတၱရာလည္း အတူလုိက္သြားတယ္။
    ျမတ္စြာဘုရားက ဒီဃနခပရိဗုိဇ္ႀကီးကုိ ေ၀ဒနာ ပရိဂၢဟသုတၱန္ေခၚဆုိရတဲ့ ဒီဃနခသုတ္ကုိ ေဟာတယ္။
    ဒီဃနခသုတ္မွာ ေ၀ဒနာပြားပုံ, ရွဳမွတ္ပုံေတြပါတယ္၊ ေဟာတာကေတာ့ ဒီဃနခပရိဗုိဇ္ႀကီးကုိ ေဟာတာ၊ ရွင္သာရိပုတၱရာကုိ ေဟာတာမဟုတ္ဘူး၊ အရွင္သာရိပုတၱရာကလည္း သူ႔ကုိေဟာတဲ့တရား ငါလည္းနာမွပဲဆုိၿပီး နာေနတာတဲ့။

    ၀ိပႆနာျပတယ္ဆုိတာ
   
    အဲဒါနဲ႔ ေ၀ဒနာပရိဂၢဟသုတၱန္ဆုိတဲ့ ဒီဃနခသုတၱန္ကုိ ဘုရားက ၀ိပႆနာတရားေတြျပ၊ ေ၀ဒနာသိမ္းဆည္းပုံေတြ ေသေသခ်ာခ်ာ ေဟာျပတယ္။ ၀ိပႆနာျပတယ္ဆုိတာ ေလာကရဲ႕ ေခတ္စကားနဲ႔ ေျပာမယ္ဆုိရင္ တီဗြီဖြင့္ျပတာ၊ ခႏၶာ႐ုပ္ျမင္နာမ္ၾကားစက္ႀကီး ဖြင့္ျပတာ။
    ခႏၶာက သူ႕ရွိတာ အကုန္ျပေနတာ၊ “ကၽြန္ေတာ့္မွာ ႐ုပ္ရွိပါတယ္ခင္ဗ်ာ, နာမ္ရွိပါတယ္ခင္ဗ်ာ, ခင္ဗ်ားတုိ႔ ေျပာေနတဲ့ငါပဲ, ငါ့ဟာပဲဆုိတာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ထဲမွာ မပါပါဘူးခင္ဗ်၊ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အေၾကာင္းရွိလုိ႔ ျဖစ္ရတာပါခင္ဗ်ာ၊ အေၾကာင္းရွိသေလာက္ ျဖစ္ရတာပါခင္ဗ်ာ၊ အခ်ိန္ေစ့ရင္ ပ်က္ၾကရပါတယ္၊ ပ်က္တုိင္း ႏွိပ္စက္ၾကပါတယ္။ ဆုိင္ခြင့္သာေပးၿပီး အပိုင္ေပးတာ တစ္ခုမွ မပါပါဘူး၊ ဆုိင္ခြင့္ကုိ ဆုိင္႐ုံနဲ႔ေက်နပ္ပါ၊ ဆုိင္ခြင့္ကုိ အပိုင္းသိမ္းခ်င္ရင္ ပုိင္ခ်င္သေလာက္ ငုိရပါလိမ့္မယ္” စသည္ျဖင့္ အဲသလုိ ခႏၶာက ကုိယ့္ကုိအၿမဲျပတယ္၊ သုိ႔ေပမယ္ မသိၾကဘူး။
    သူျပတာ ကုိယ္က မသိၾကတာ၊ တခ်ဳိ႕လဲ မၾကည့္ျဖစ္ၾကတာပါ၊ အဲသလုိ ျမတ္စြာဘုရားက ခႏၶာတီဗြီဖြင့္ျပတယ္။
    ေ၀ဒနာပရိဂၢဟသုတၱန္ တရားေဟာၿပီး ခႏၶာတီဗြီ, ခႏၶာဗြီဒီယုိႀကီးဖြင့္ျပလုိက္တာ၊ ဒီဃနခ ပရိဗုိဇ္ႀကီး ခႏၶာဉာဏ္စုိက္ၿပီး ၀ိပႆနာပြားၿပီး ေသာတာပန္ျဖစ္သြားတယ္။
    ေသာတာပန္ျဖစ္သြားေတာ့ “ဟယ္ ငါ့ပုံစံႀကီးက တရားနဲ႔ ထုိက္တန္တဲ့ပုံစံလည္းမဟုတ္, ဆံပင္ႀကီးက ဖုိး႐ုိးဖားယား၊ လက္သည္းႀကီးကရွည္ေနတယ္”ဆုိၿပီး ေသာတာပန္ျဖစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ ပုံစံေျပာင္းလုိက္တယ္ေပါ့။

    သူမ်ားခူးထားတဲ့ ထမင္းပဲြ၀င္စားလုိက္ရသလုိ

    အဲဒီမွာ တရားနာေနတာက အရွင္သာရိပုတၱရာ၊ သူမ်ားခူးထားတဲ့ ထမင္းပန္းကန္ျပား၀င္စားလုိက္သလုိပဲ၊ သူ႕ေဟာတာလဲမဟုတ္၊ သူ႕တူကုိေဟာတဲ့တရား ၀င္နာလုိက္တာ၊ အရွင္သာရိပုတၱရာႀကီးမွာ ခႏၶာဉာဏ္စို္က္၀ိပႆနာေတြ႐ႈမွတ္ရင္းနဲ႔ ျပတ္သားစြာျမင္ၿပီး ရဟႏၲာ ျဖစ္သြားတယ္။
    အရွင္သာရိပုတၱရာသည္ ဂိဇၩကုဋ္ေတာင္ ၀က္တူးလုိဏ္မွာေနတဲ့ သူ႔တူကုိ ျမတ္စြာဘုရားေဟာၾကားတဲ့ ေ၀ဒနာပရိဂၢဟသုတၱန္ကုိ ၀င္နာရင္း အဲဒီေဒသနာအတုိင္း ႐ႈမွတ္ပြားမ်ားလုိက္တာ ရဟႏၲာျဖစ္သြားတယ္။ တပို႔တဲြ လျပည့္ေန႔ညေရာက္သြားၿပီ၊ ျမတ္စြာဘုရားလည္း ေ၀ေဠဳ၀န္ေက်ာင္းေတာ္ကုိ ေကာင္းကင္ကႂကြတယ္၊ မၾကာခင္ အရွင္သာရိပုတၱရာလည္း ဘုရားသီတင္းသုံးရာ ေ၀ေဠဳ၀န္ကုိ ေကာင္းကင္ခရီးနဲ႔ႂကြတယ္။

    ပထမဆုံးအႀကိမ္ သံဃာစည္းေ၀းပဲြႀကီး

    မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၃-ခု တပုိ႔တဲြလျပည့္ေန႔ ညခ်မ္းအခ်ိန္ေရာက္သြားၿပီ၊ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ရေသ့ညီေနာင္ ရွင္တစ္ေထာင္လုိ႔ေခၚဆုိရတဲ့ ရေသ့ေဟာင္းျဖစ္ခဲ့တဲ့ ရဟႏၲာက အပါး ၁၀၀၀၊ အရွင္သာရိပုတၱရာနဲ႔ အရွင္မဟာေမာဂၢလာန္တုိ႔ရဲ႕ တပည့္ ရဟႏၲာအပါး ၂၅၀- ရဟႏၲာခ်ည္း ၁၂၅၀၊ အဲဒီမွာ အဂၤါ ၄-ခ်က္နဲ႔ ျပည့္စုံေသာ ပထမ သႏၲိပါတ၊ ပထမဆုံးအႀကိမ္ သံဃာစည္းေ၀းပဲြႀကီးကုိ ဒီဘုရားလက္ထက္မွာ မွတ္တမ္းတင္ထားတယ္။
    ဒီလုိ အင္မတန္ အံ့ၾသဖြယ္ရာေကာင္းတဲ့ သံဃာ စည္းေ၀းပဲြႀကီးက ဒီဘုရားလက္ထက္မွာ ဒီတစ္ႀကိမ္ထဲပါ၊ ေနာက္ထပ္ ဒါမ်ဳိး မျဖစ္ပါဘူး၊ ထူးျခားတဲ့ အံ့ၾသဖြယ္ အဂၤါ ၄-ခ်က္ဆုိတာ --
    ၁။ တပုိ႔တဲြလျပည့္ေန႔ျဖစ္ျခင္း၊( ဥပုသ္ေန႔ျဖစ္တယ္ေပါ့ဗ်ာ၊ ဥပုသ္ေန႔ဆုိရင္ ၾသ၀ါဒပါတိေမာက္ေဟာေနက် ျပရတာကုိး။)
    ၂။ ရဟႏၲာအပါး ၁၂၅၀-ဟာ ဘယ္သူကမွ ပင့္ရတာမဟုတ္ ဖိတ္ၾကားရတာမဟုတ္ဘဲ၊ အလုိအေလ်ာက္အားျဖင့္ ေရာက္ရွိျခင္း။
    ၃။ ရဟႏၲာအပါး ၁၂၅၀-တုိ႔ဟာ ဧဟိဘိကၡဳ ရဟန္းခ်ည္း ျဖစ္ရျခင္း၊ (သိမ္ထဲ၀င္ၿပီး ရဟန္းခံ တစ္ပါးမွ မပါဘူး၊ ဧဟိဘိကၡဳေခၚတဲ့ အတိတ္ကံတန္ခုိးနဲ႔ ရဟန္းျဖစ္တယ္၊ ရဟႏၲာေတြခ်ည္း ျဖစ္ၾကတယ္။
    ၄။ ရဟႏၲာအပါး ၁၂၅၀-လုံးပင္ တန္ခုိးေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ သပိတ္သကၤန္းရွိျခင္း (သုိ႔မဟုတ္) ဆဠာဘိညရဟႏၲာေတြခ်ည္းျဖစ္ျခင္းဆုိေတာ့ အဂၤါ ၄-ပါးနဲ႔ ျပည့္စုံတဲ့ သံဃသႏၲိပါတႀကီးေပါ့။
    အဲဒီ သံဃသႏၲိပါတ အစည္းအေ၀းႀကီးမွာ ျမတ္စြာဘုရားက ၾသ၀ါဒပါတိေမာက္ ၃-ဂါထာကုိ ေဟာေတာ္မူပါတယ္။
    ၾသ၀ါဒပါတိေမာက္ ၃-ဂါထာအေၾကာင္းကေတာ့ မဂၤလာဗ်ဴဟာ ပရိတ္သတ္အေပါင္း သူေတာ္ေကာင္းေတြအတြက္ ဘာမွ အက်ယ္ခ်ဲ႕ ေျပာေနစရာမလုိဘူး၊ မိမိတုိ႔လုပ္ေနတာဟာ မသိလုိ႔ လုပ္တာမွ မဟုတ္ဘဲ၊ အထိမ္းအမွတ္လုပ္ေနတာ၊ အထူးခ်ဲ႕ေျပာေနစရာမလုိဘူး။

    ပထမဂါထာႏွင့္ အနက္အဓိပၸါယ္

ပထမဂါထာက -
    ခႏၲီ ပရမံ တပါတိတိကၡာ
    နိဗၺာနံ ပရမံ ၀ဒႏၲိ ဗုဒၶါ
    နဟိ ပဗၺဇိေတာ ပ႐ူပဃာတီ
    နသမေဏာ ေဟာတိပရံ ၀ိေဟဌယေႏၲာ။
    ခႏၲီဆုိေသာ သည္းခံျခင္းဟာ အက်င့္ေတြထဲမွာ အျမတ္ဆုံး(ဒါက ပထမစကား)၊ နိဗၺာန္ကုိ ဘုရားပေစၥက ဗုဒၶါတုိ႔ အျမတ္ဆုံးလုိ႔ ၫႊန္းပါတယ္။ သူတစ္ပါးကုိ သတ္ျဖတ္ၫွဥ္းဆဲတတ္တဲ့သူဟာ မေကာင္းမႈကုိ ပယ္ရွားတဲ့ သူေတာ္ေကာင္းလုိ႔ နာမည္မရပါဘူး၊ သူမ်ားကုိၫွဥ္းဆဲတတ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္, ေႏွာင့္ယွက္တတ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ဟာ ၿငိမ္းေအးေအာင္က်င့္တတ္တဲ့ သူေတာ္ေကာင္းဆုိတဲ့ နာမည္မရပါဘူးတဲ့၊ စကား ၄-ခြန္း မိန္႔ၾကားတယ္၊ ေနာက္စကား ၂-ခြန္းက အတၱာပႏၷေပါ့ေလ။
    သူမ်ားကုိ သတ္ျဖတ္ၫွဥ္းဆဲတတ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ဟာ သူေတာ္ေကာင္းမဟုတ္ဘူးဆုိလုိက္တာနဲ႔ သူမ်ားကုိ သတ္ျဖတ္ၫွဥ္းဆဲျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ၿပီးေတာ့ သနားၾကင္နာတတ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ဟာ မေကာင္းမႈကုိ ပယ္ရွားတဲ့သူေတာ္ေကာင္းျဖစ္တယ္။ သူမ်ားကုိ ေႏွာင့္ယွက္ၫွဥ္းဆဲတဲ့ ပုဂၢိဳလ္သည္ ၿငိမ္းေအးေအာင္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ မဟုတ္ဘူးဆုိရင္ သူမ်ားကုိ ေႏွာင့္ယွက္ျခင္းမျပဳဘဲ အမ်ားအေပၚမွာ ေမတၱာေစတနာနဲ႔ ေကာင္းတဲ့စိတ္ထားႏုိင္သူ, ေကာင္းက်ဳိးကုိ ေဆာင္႐ြက္ေပးႏိုင္သူဟာ ၿငိမ္းေအးေအာင္ေနတဲ့ သူေတာ္ေကာင္းဆုိတဲ့ အမည္ကုိရတယ္၊ အဲသလုိ ယူရမွာေပါ့။

    သည္းခံျခင္းသည္ အျမင့္ျမတ္ဆုံးေသာအက်င့္

    ဒါေၾကာင့္ သည္းခံမႈသည္ အျမင့္ျမတ္ဆုံးေသာအက်င့္ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ က်င့္၀တ္အားလုံးသည္ ခႏၲီအရင္းခံတယ္၊ သီလ, သမာဓိ, ပညာမွာ ခႏၲီပဓာန။ သီလ, သမာဓိ, ပညာဆုိတဲ့ ေကာင္းမႈသုံးမ်ဳိး၊ ဒါမွမဟုတ္, ဒါန, သီလ, ဘာ၀နာဆုိတဲ့ ေကာင္းမႈသုံးမ်ဳိးဟာ သည္းခံခြင့္လြတ္ေအာင့္အည္းႏုိင္တဲ့ ခႏၲီေၾကာင့္သာ ေပၚလာတာ။
    သာသနာမွာလည္း ဒီအတုိင္းေပါ့၊ (၁) ရွင္ရဟန္းရဲ႕ ခြန္အားသည္ ခႏၲီတရား၊ (၂) ရွင္ရဟန္းရဲ႕ အလုပ္သည္ ၿငိမ္ၿငိမ္ေန, ၿငိမ္းေအာင္က်င့္၊ (၃) ရွင္ရဟန္းရဲ႕ က်က္သေရသည္ ဣေျႏၵသိကၡာဆုိေတာ့ သာသနာမွာ ေကာင္းတာလုပ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္မွန္သမွ် ခႏၲီဟာ အေရးႀကီးဆုံးလုိ႔ ေျပာတာေပါ့။
ဒါေၾကာင့္ -
    * သည္းခံခြင့္လႊတ္၊ ေအာင့္အည္းတတ္၊
     ျမင့္ျမတ္အက်င့္ေပၚလာသည္။
    သည္းခံတတ္တယ္၊ ခြင့္လႊတ္တတ္တယ္၊ အနစ္နာခံတတ္တယ္၊ စြန္႔လႊတ္တတ္တယ္၊ ဒါနလုိခ်င္ရင္ ဒါနနဲ႔တန္ေအာင္ အနစ္နာခံတတ္ရတယ္၊ သီလလုိခ်င္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ သီလတန္ေအာင္ အနစ္နာခံႏုိင္ရတယ္။ ငါးပါးလုိခ်င္ရင္ ငါးပါးနဲ႔တန္ေအာင္၊ ရွစ္ပါးလုိခ်င္ရင္ ရွစ္ပါးနဲ႔တန္ေအာင္၊ ရွင္ရဟန္းရဲ႕ သီလလုိခ်င္ရင္ ရွင္ရဟန္းရဲ႕ သီလနဲ႔တန္ေအာင္ အနစ္နာခံ စြန္႔လႊတ္ေအာင့္အည္း ခ်ဳပ္တည္းရမယ္။
    သမာဓိကုိ လုိခ်င္ရင္ သမာဓိနဲ႔တန္ေအာင္ အနစ္နာခံႏုိင္ရမယ္၊ ၀ိပႆနာလုိခ်င္ရင္ ၀ိပႆနာနဲ႔တန္ေအာင္ အနစ္နာခံႏုိင္ရမယ္၊ အဲသလုိ အနစ္နာခံႏုိင္မွ စြမ္းအားေပၚၾကမွာ။
    * ေကာင္းမႈသုံးတန္၊ အက်င့္မွန္၊
    သည္းခံႏုိင္မွတုိးပြားသည္။
    သီလ, သမာဓိ, ပညာ သုိ႔မဟုတ္ ဒါန, သီလ, ဘာ၀နာ ေကာင္းသုံးမ်ဳိးဟာ သည္းခံႏုိင္ အနစ္နာခံႏုိင္မွ ေပၚပါတယ္။
    * ႀကီးေသာခ်မ္းသာ၊ ေတာင့္တရွာ၊
    ခ်မ္းသာငယ္ကုိ စြန္႔ပါမည္။
    ခႏၲီရဲ႕ သေဘာက ႀကီးတဲ့ ခ်မ္းသာလုိခ်င္ရင္ ေသးတဲ့ခ်မ္းသာကုိ စြန္႔လုိက္၊ အေရအတြက္ မထားနဲ႔။
    * ႀကီးေသာဆင္းရဲ, ေၾကာက္လွ်င္လည္း(လဲ)
    ဆင္းရဲငယ္ကုိ သည္းခံမည္။
    အင္မတန္ႀကီးတဲ့ အုိေဘးႀကီးေတြ, နာေဘးႀကီး, ေသေဘးႀကီးေတြ, အဲသလုိ ဆင္းရဲႀကီးေတြကုိ ေၾကာက္လွပါတယ္ဆုိရင္, ဘာမဟုတ္တဲ့ တရားထုိင္လုိ႔ရတဲ့ ဒုကၡေတြကုိ အေရအတြက္မထားနဲ႔၊ ဥပုသ္ေစာင့္လုိ႔ရတဲ့ဒုကၡေတြကုိ ဘာမွ အေရအတြက္မထားနဲ႔၊ ဘာလုိ႔တုန္းဆုိေတာ့ အနစ္နာခံလုိ႔ ေရာက္ရတဲ့ဒုကၡက ဘာမွ မေျပာပေလာက္ဘူး၊ ဒါေတြကုိ သည္းခံေအာင့္အည္းလုိက္။
    * သည္းခံသေလာက္၊ စြမ္းအားေရာက္၊
    ထြန္းေတာက္အာဇာနည္။
    သည္းခံသေလာက္ အနစ္နာခံသေလာက္ စြမ္းအားဟာ သာသနာမွာ အံ့ၾသစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ကုိပဲရတယ္၊ ဒါကုိပဲ အာဇာနည္လုိ႔ ေခၚပါတယ္။

    * သည္းခံခြင့္လႊတ္၊ ေအာင့္အည္းတတ္၊
     ျမင့္ျမတ္အက်င့္ေပၚလာသည္။
    * ေကာင္းမႈသုံးတန္၊ အက်င့္မွန္၊
    သည္းခံႏုိင္မွတုိးပြားသည္။
    * ႀကီးေသာခ်မ္းသာ၊ ေတာင့္တရွာ၊
    ခ်မ္းသာငယ္ကုိ စြန္႔ပါမည္။
    * ႀကီးေသာဆင္းရဲ၊ ေၾကာက္လွ်င္လည္း(လဲ)
    ဆင္းရဲငယ္ကုိ သည္းခံမည္။
    * သည္းခံသေလာက္၊ စြမ္းအားေရာက္၊
    ထြန္းေတာက္အာဇာနည္။
    ဒါေၾကာင့္ တရားအားလုံး ရခ်င္ရင္ သည္းခံအနစ္နာခံႏုိင္မွ ရႏုိင္တာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ခႏၲီဟာ အက်င့္ေတြထဲမွာ အျမင့္ဆုံး၊ နိဗၺာန္ဟာခ်မ္းသာေတြထဲမွာ အျမတ္ဆုံး၊ မေကာင္းမႈပယ္ရွားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ဆုိတာ သူမ်ားကုိ သတ္ျဖတ္ၫွဥ္းဆဲျခင္း မျပဳရဘူး၊ ၿငိမ္းေအးေအာင္ က်င့္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ဆုိတာ သူမ်ားကုိ မေႏွာင့္ယွက္ မၫွဥ္းဆဲရဘူး။

    မေကာင္းမႈေရွာင္, ေကာင္းမႈေဆာင္ ျဖဴေအာင္စိတ္ကုိထား၊

ဒုတိယဂါထာက -
    သဗၺပါပႆ အကရဏံ၊
    ကုသလႆ ဥပသမၸဒါ၊
    သစိတၱ ပရိေယာဒပနံ၊
    ဧတံ ဗုဒၶါန သာသနံ။

    (၁) မေကာင္းမႈကုိ မလုပ္ရဘူး၊ (၂) ေကာင္းတဲ့ကုသုိလ္တရားေတြကုိ အၿမဲႀကိဳးစားျပဳက်င့္ အားထုတ္ေနရမယ္၊ (၃) ကုိယ့္စိတ္ကုိ အရဟတၱမဂ္, အရဟတၱဖုိလ္အထိ ဦးတည္ခ်က္ ထားၿပီးေတာ့ နီ၀ရဏေတြကင္းေအာင္ ျဖဴစင္ေအာင္ အၿမဲထားရမယ္၊ ဒီ ၃-ခ်က္ဟာ ဘုရား အဆူဆူရဲ႕ အဆုံးအမဂါထာ။

    စြပ္စဲြ, ၫွင္းဆဲေျပာဆုိမႈ ၀ါစာသီလထိန္းပါ၊

တတိယဂါထာက-
    အႏုပ၀ါေဒါ အႏုပဃာေတာ
    ပါတိေမာေကၡစ သံ၀ေရာ
    မတၱၫုတာ စ ဘတၱသၼႎ
    ပႏၲၪၥ သယနာသနံ
    အဓိစိေတၱစ အာေယာေဂါ
    ဧတံ ဗုဒၶါန သာသနံ။

    (၁) သူမ်ားကုိ ႏႈတ္နဲ႔ မစြပ္စဲြရဘူး၊ ဒါက ၀ါစာသီလ, ႏႈတ္သီလ။
    (၂) သူမ်ားကုိ ကုိယ္နဲ႔ မေႏွာင့္ယွက္ရဘူး၊ မၫွင္းဆဲရဘူး၊ ဒါက ကာယိကသီလ, ကုိယ္နဲ႔ထိန္းရမယ့္ သီလ။
    (၃) ပါတိေမာက္လသံ၀ရ အက်ဥ္း ၂၂၇ သြယ္၊ အက်ယ္ကုေဋ ၉-ေထာင္ေက်ာ္ေပါ့၊ အဲဒါ လုံၿခဳံေအာင္ ေစာင့္ထိန္းတဲ့၊ လူေတြမွာေတာ့ ငါးပါးသီလ စသည္ေပါ့၊ အဲဒီတရားက ဣၿႏၵိယသံ၀ရနဲ႔ ပါတိေမာက္ကၡသံ၀ရ သီလႏွစ္မ်ဳိးကုိ ေျပာတယ္။
    (၄) အစားအေသာက္မွာ, ခံယူသုံးေဆာင္မႈမွာ, အတုိင္းအရွည္ကုိ သိရမယ္၊ အဲဒါက အာဇီ၀ပါရိ သုဒၶိသီလနဲ႔ ပစၥယသႏၷိႆိတသီလ ႏွစ္ပါးကုိဆုိလုိတယ္။
    (၅) ဆိတ္ၿငိမ္ရာ ကာယ၀ိေ၀ကျဖစ္တဲ့ေနရာမွာ တရားစြမ္းအားရေအာင္ ေနထုိင္က်င့္သုံးဖုိ႔ျပတယ္။
    (၆) ၀ိပႆနာရဲ႕ အေျခခံ, စိတ္တည္ၿငိမ္ေအာင္ႀကိဳးစားအားထုတ္ပါတဲ့၊ အဲဒါ ဘုရားအဆူဆူရဲ႕ ၾသ၀ါဒ။
    မဂၤလာဗ်ဴဟာ ပရိတ္သတ္ေတြကုိ အက်ယ္ခ်ဲ႕ေျပာစရာ ဘာမွမလုိပါဘူး၊ အားလုံၿခဳံၾကည့္ရင္ေတာ့ သိကၡာသုံးပါးကုိ ေျပာတာ၊ သိကၡာသုံးပါးရဲ႕ အခ်ဳပ္ကလည္း ေနာက္ဆုံးေတာ့ အပၸမာဒလုိ႔ေခၚတဲ့ သတိပဲ၊ ဒါေၾကာင့္ -
    အပၸမာဒံ ပသံသႏၲိပုညႀကိယာသုပ႑ိတာ
    ပ႑ိတာ- ဘုရားအစရွိေသာ ပညာရွိသူေတာ္ေကာင္းတုိ႔သည္၊ ပုညႀကိယာတိ- ေကာင္းမႈတရားကုိ ႀကိဳးစားျပဳလုပ္အားထုတ္ျခင္းတုိ႔၌၊ အပၸမာဒံ- မေမ့မေလ်ာ့ေပါ့မတန္ ထက္သန္ထူးျခား အပၸမာဒ သတိတရားကုိ၊ ပသံသႏၲိ- ျမတ္စြာဗုဒၶ, ဆုံးမစကား ျမတ္တရားေၾကာင့္ ထူးျခားလွစြာေကာင္းစြာမေသြ ခ်ီးမြမ္းေတာ္မူၾကေလကုန္သတည္း။
    ဤသုိ႔လွ်င္ ဗုဒၶလမ္းၫႊန္အက်င့္မွန္ တရားနာၾကားၾကရတဲ့ ဓမၼသ၀နမဂၤလာႏွင့္ ေကာင္းမႈစြမ္းအား ျမတ္တရားေတြေၾကာင့္ ေဘးရန္အပူခပ္သိမ္းလြတ္ၿငိမ္းၾက၍ ေကာင္းက်ဳိးခ်မ္းသာမ်ား ႀကီးပြားတုိးတက္ ျပည့္စုံၾကၿပီးလွ်င္၊ က်န္းက်န္းမာမာ, ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ ေပ်ာ္ေပ်ာ္႐ႊင္႐ႊင္ အားကုိးစရာ ေကာင္းမႈကုိယ္ပုိင္တရားမ်ားကုိ အုိနာေသထက္ ကုိယ္ကလက္ဦးရေအာင္ အပၸမာဒသတိတရားေရွ႕ထားၿပိး ႀကိဳးစားအားထုတ္ႏုိင္လြယ္ၾကလ်က္၊ အရွင္သာရိပုတၱရာ, အရွင္မဟာေမာဂၢလာန္မေထရ္ျမတ္ႀကီးတုိ႔ ၀င္စံရာ နိဗၺာန္ျမတ္ကုိ လြယ္ကူေသာအက်င့္ လ်င္ျမန္ေသာအသိဉာဏ္ျဖင့္ အရဟတၱဖုိလ္ေပါက္ မ်က္ေမွာက္ျပဳလြယ္ ရလြယ္ႏုိင္ၾကပါေစကုန္သတည္း။

တိပိဋကဓရမၼဘ႑ာဂါရိက (ေယာ)ဆရာေတာ္
(သာသနာေတာ္ႏွစ္ ၂၅၄၂-ခု၊ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၁၃၆၀-ျပည့္ႏွစ္ တပုိ႔တဲြလျပည့္ေန႔၊ ခရစ္ႏွစ္ ၁၉၉၉-ခု၊ ဇန္န၀ါရီလ ၃-ရက္ တနဂၤေႏြေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ အာဇာနည္ဗိမာန္လမ္း မဂၤလာဗ်ဴဟာအသင္းတုိက္ႀကီး၌၊ မဂၤလာဗ်ဴ အသင္းခ်ဳပ္ႀကီး၏ ၃၈-ႀကိမ္ေျမာက္ ၾသ၀ါဒပါတိေမာက္ အခါေတာ္ေန႔ကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍၊ ေကာင္းမႈတရားႀကိဳးစားျပဳလုပ္အားထုတ္ရာတြင္ အမွတ္ရဖြယ္ အျဖစ္ျဖင့္ ေဟာၾကားအပ္ေသာတရားေတာ္ျဖစ္သည္။)